“Έχω δικαίωμα στη ζωή;”

Γράφει ο Κωνσταντίνος Χριστόπουλος, φοιτητής Νομικής

Eίναι γεγονός, ότι η προσμονή της γέννησης ενός παιδιού μέσα σε μία οικογένεια αποτελεί πηγή χαράς και ευτυχίας για τους μέλλοντες γονείς. Τι συμβαίνει όμως στην περίπτωση που ο ιατρός ενημερώσει το ζευγάρι ότι το παιδί που θα φέρουν στον κόσμο υπάρχει το ενδεχόμενο να παρουσιάζει μια αναπηρία; Τι πρέπει να αποφασίσουν οι μέλλοντες γονείς; Θα πρέπει να ζητήσουν από το γιατρό τους να προβεί σε τεχνητή διακοπή της κύησης; Ή θα πρέπει να επιλέξουν να γεννηθεί το παιδί τους παρά το ενδεχόμενο να παρουσιάζει μία αναπηρία;

Αναφορικά με το ισχύον νομικό καθεστώς σε ότι  αφορά τη χώρα μας, όπως και στις άλλες δυτικές χώρες, ο νόμος 1609/86 επιτρέπει την έκτρωση μέχρι τη δωδέκατη εβδομάδα της κύησης για κοινωνικούς λόγους. Σε περίπτωση που διαπιστωθεί κάποια σοβαρή ανωμαλία  στο έμβρυο,  επιτρέπεται από  το νόμο μέχρι την 24η  εβδομάδα. Μετά από την 24η  εβδομάδα η διακοπή της εγκυμοσύνης  είναι ποινικό αδίκημα.

Από την άλλη πλευρά, η γέννηση ενός παιδιού και η διατήρησή του στη ζωή, έστω και με αναπηρία η οποία διαγνώστηκε  ή δε διαγνώστηκε κατά τη διάρκεια του προγεννητικού ελέγχου, υπερτερεί κάθε άλλου έννομου αγαθού. Και αυτό διότι το δικαίωμα της ζωής είναι ασύγκριτα μεγαλύτερο από εκείνο της εγκύου που θα επιθυμούσε να διακόψει την κύησή της. Με βάση το παραπάνω  σκεπτικό πέντε διαφορετικά δικαστήρια της χώρας τα τελευταία χρόνια απέρριψαν ως «μη νόμιμες» αντίστοιχες αγωγές γονέων που προσέφυγαν σε αυτά, ζητώντας από γιατρούς και διαγνωστικά κέντρα μεγάλες χρηματικές αποζημιώσεις για τους εαυτούς τους αλλά και για λογαριασμό των ανήλικων παιδιών τους, επειδή κατά τη διάρκεια της εγκυμοσύνης δε διαγνώστηκε η πιθανή αναπηρία του παιδιού τους.

Η αλήθεια είναι ότι πρόκειται για ένα μεγάλο ηθικό δίλημμα. Ένα δίλημμα το οποίο ίσως για αρκετές ημέρες θα ταλανίζει τη σκέψη του ζευγαριού, ώσπου να πάρουν μία απόφαση.

Κατά τη γνώμη  μου η γέννηση ενός παιδιού με αναπηρία δε θα πρέπει να αποφεύγεται και μάλιστα στην περίπτωση που απλά υπάρχει ένα τέτοιο ενδεχόμενο. Θα έτεινα προς την  εκδοχή που εν γνώσει τους οι γονείς, που πρόκειται να αποκτήσουν παιδί με αναπηρία επιλέγουν να γεννηθεί το παιδί τους, χωρίς να νοιώθουν, ούτε εγκλωβισμένοι σε θρησκευτικές προσταγές, ούτε σε φόβους. Αποφασίζουν να διατηρηθεί η εγκυμοσύνη του παιδιού σαν να επρόκειτο για μια απλή περίπτωση παιδιού, με φυσιολογική πορεία που δεν θα εμποδίσει την καθημερινότητά τους. Θα συμφωνούσα με αυτή την εκδοχή, χωρίς να παραβλέψω ή να αγνοήσω τις δυσκολίες και τους περιορισμούς που διέπουν την ζωή των γονέων παιδιών με αναπηρία. Αδιαμφισβήτητα με τη γέννηση ενός παιδιού με αναπηρία, αλλάζουν άρδην τα συνηθισμένα και προσαρμόζεται η ζωή της οικογένειας σε άλλα δεδομένα. Όλα προσαρμόζονται στη συνθήκη της αναπηρίας.

Έρευνες έχουν δείξει ότι όταν τα παιδιά με αναπηρία τύχουν φροντίδας, υποστήριξης και πρώιμης παρέμβασης από ανθρώπους με υπομονή και αγάπη που δεν συνοδεύεται από τον οίκτο, αλλά διακρίνεται από σεβασμό και διάθεση προσφοράς, έχουν εξαιρετική πορεία και απολαμβάνουν ζωή τους. Είναι αξιοσημείωτο, ότι αρκετές φορές οι επιδόσεις τους σε ορισμένους τομείς πλησιάζουν ή ακόμη και υπερβαίνουν τις επιδόσεις των συνομηλίκων τους τυπικής ανάπτυξης.

Η διακοπή της κύησης είναι η αφαίρεση μιας ανθρώπινης ζωής. Μιας ζωής που εκείνη τη στιγμή είναι ανυπεράσπιστη και ανήμπορη να αντιδράσει και να προστατευθεί, μιας ζωής που το νήμα της θα κοπεί πολύ πρόωρα, πριν ακόμα προλάβει να αντικρύσει το φως του ήλιου.

Αλήθεια, έχει κανείς το δικαίωνα να προβεί σε κάτι τέτοιο; Αλήθεια, θα πετούσε κανείς το παιδί του στον κάδο των ιατρικών αποβλήτων, αν του προέκυπτε μια αναπηρία, ενώ είχε γεννηθεί υγιές;

Όμως πέρα από τη ζωή του εμβρύου,  η τεχνητή διακοπή της εγκυμοσύνης σε περίπτωση μιας ενδεχόμενης  αναπηρίας του παιδιού ή άλλου προβλήματος υγείας, μοιάζει με ένα σύγχρονο «Καιάδα». Είναι λοιπόν σαν να αποδεχόμαστε ως μόνη λύση για κάθε ασθένεια, αναπηρία ή άλλο πρόβλημα υγείας που αντιμετωπίζει κανείς σε κάποια στιγμή της ζωής του, τη θανάτωσή του  χωρίς τη δική του συναίνεση. Τέλος, δε θα πρέπει να παραβλέψει κανείς το γεγονός ότι υπάρχουν πολλές σωματικές και ψυχολογικές επιπτώσεις μετά από τεχνητή διακοπή της κύησης οι οποίες σε ορισμένες περιπτώσεις ακολουθούν τη γυναίκα σε όλη της τη ζωή.

Ποιος μπορεί να ισχυριστεί ότι τα άτομα με αναπηρία δεν έχουν δικαίωμα στη ζωή;

Άλλωστε τι είναι η αναπηρία; Η αναπηρία αποτελέι μια κοινωνική κατασκευή. Ακόμη και στη χώρα των Νοουράγων (Πολυχρονοπούλου, 2003) όπου οι άνθρωποι ένας ένας, ένα πρωινό ανακάλυψαν έντρομοι ότι ξαφνικά έβγαλαν ουρά, ενώ μέχρι τότε  δεν είχαν, μετά από κάποιο χρονικό διάστημα εκείνοι οι λίγοι που δεν έτυχε να βγάλουν ουρά θεωρούνταν «διαφορετικοί». «Τι ντροπή Θεέ μου άνθρωπος χωρίς ουρά»! άρχισαν να μονολογούν γι’ αυτούς οι υπόλοιποι οι έχοντες αποκτήσει ήδη ουρά στο σώμα τους.

Συμπερασματικά, αν η Πολιτεία διευκόλυνε τη ζωή των ατόμων με αναπηρία και των οικογενειών τους λαμβάνοντας τα κατάλληλα μέτρα και υποστηρίζοντάς την πραγματικά σε όλα τα επίπεδα, θα υπήρχαν μικρότερα ποσοστά διακοπής κύησης εμβρύων, τα οποία υπάρχει το ενδεχόμενο να γεννηθούν με μια αναπηρία. Παράλληλα, χρειάζεται μία περαιτέρω ευαισθητοποίηση των ατόμων τυπικής ανάπτυξης ως προς τη στάση τους απέναντι στα άτομα με αναπηρία.  

Ας προβληματιστούμε όλοι και ο καθένας όταν κληθεί, ας δώσει την απάντηση που αρμόζει σ’ έναν πολιτισμένο άνθρωπο, στο ερώτημα του αγέννητου παιδιού: «Έχω δικαίωμα στη ζωή;».

One thought on ““Έχω δικαίωμα στη ζωή;”

  • 19/07/2019, 19:09
    Permalink

    Υπέροχο άρθρο!! Συγχαρητήρια στον αρθρογράφο!!!

    Σχολιάστε

Αφήστε μια απάντηση

Η ηλ. διεύθυνση σας δεν δημοσιεύεται. Τα υποχρεωτικά πεδία σημειώνονται με *

Αυτός ο ιστότοπος χρησιμοποιεί το Akismet για να μειώσει τα ανεπιθύμητα σχόλια. Μάθετε πώς υφίστανται επεξεργασία τα δεδομένα των σχολίων σας.