Απαγορεύονται οι προβλέψεις

Γράφει ο Άγγελος Στάγκος

Πολύ έγκαιρα η στήλη αυτή είχε υποστηρίξει ότι η εκλογή Ερντογάν αντί του Κιλιτσντάρογλου στην προεδρεία της Τουρκίας ήταν μάλλον προτιμότερη για την Ελλάδα. Όχι γιατί από τον πρώτο ξέρουμε λίγο – πολύ τι να περιμένουμε ενώ ο δεύτερος θα ήταν άγνωστο μέγεθος. Αλλά γιατί είχε γίνει φανερό πριν από τις εκλογές στη γειτονική χώρα η Δύση περίμενε πώς και πώς να τις κερδίσει ο Κιλιτσντάρογλου και δεν κρατιόταν να τον αγκαλιάσει σφιχτά σαν παιδί της, πρόθυμη να του κάνει όλα τα χατίρια. Που σήμαινε ότι στα ελληνοτουρκικά θα προσπαθούσε με πολλούς τρόπους να ικανοποιήσει την Άγκυρα, προκειμένου να ξαναφέρει την Τουρκία στον … σωστό δρόμο.

Η εκτίμηση αυτή συμπληρώνεται με την άποψη ότι για ένα διάστημα τουλάχιστον και μέχρι να αποδειχθεί πλήρως ότι ο Ερντογάν άλλαξε οριστικά παιχνίδι, η Δύση θα εξακολουθήσει να είναι καχύποπτη έως και κουμπωμένη απέναντί του. Προς το παρόν πάντως και πριν φανεί καθαρά οτιδήποτε, οι μεγάλοι δυτικοί παίκτες, Μπάιντεν, Σολτς, Μακρόν, έσπευσαν να κάνουν ανοίγματα προς τον νέο Ατατούρκ –πατέρα των Τούρκων– για να του δείξουν πόσο τον θέλουν μαζί τους. Φανταστείτε λοιπόν τι τούμπες θα έκαναν αν ήταν ο Κιλιτσντάρογλου στη θέση του.

Η γενική εντύπωση είναι ότι ο Ερντογάν θα κάνει εξ ανάγκης ανοίγματα προς τη Δύση. Από τη σύνθεση του νέου υπουργικού συμβουλίου δεν βγαίνουν ασφαλή συμπεράσματα. Αντικατέστησε κάποιους δικούς του με άλλους καταδικούς του, στα υπουργεία Εξωτερικών και Άμυνας, τον Φιντάν αντί του Τσαβούσογλου και τον Γκιουλέρ αντί του Ακάρ, τη θέση του Φιντάν έβαλε στη ΜΙΤ τον πιστό του Καλίν και υποτίθεται απλά ότι η ανάληψη του υπουργείου Οικονομικών από τον Σιμσέκ αποτελεί βήμα προς τις ορθόδοξες συνταγές ανόρθωσης της τουρκικής οικονομίας η οποία βρίσκεται στα τάρταρα κατά τους δυτικούς ειδήμονες. Άλλωστε, μετά το φοβερό πλήγμα των σεισμών θεωρείται υποχρεωτικό για τον Ερντογάν να καταφύγει στα δάνεια και τις επενδύσεις της Δύσης αν θέλει να συνέλθει η χώρα του, καθώς δεν μπορεί να στηρίζεται μόνο στο Κατάρ και ούτε η Ρωσία μπορεί να διαθέσει τα κεφάλαια που χρειάζεται.

Αλισιβερίσι

Αυτά όλα θα τα δούμε και μαζί τους θα δούμε πως θα πάει το αλισιβερίσι που ήδη γίνεται σχετικά με την ένταξη της Σουηδίας στο ΝΑΤΟ. Αξιοσημείωτο είναι επίσης ότι το ΝΑΤΟ ζήτησε από την Τουρκία να στείλει δύναμη στο Κόσοβο για να ενισχύσει τις νατοϊκές δυνάμεις που βρίσκονται εκεί για να εμποδίσουν σύρραξη μεταξύ Σέρβων και Κοσοβάρων και η Άγκυρα ανταποκρίθηκε αμέσως. Στέλνει 500 άνδρες από τις ειδικές δυνάμεις της με μεγάλη προθυμία, αφού το αίτημα και η προθυμοποίησή της την ενισχύουν ως παίκτη στα Βαλκάνια. Όμως πολύ δύσκολα ο Ερντογάν θα κάνει την πλήρη κωλοτούμπα απομακρυνόμενος εντελώς από τη Ρωσία. Αν μη τι άλλο, είναι ενεργειακά εξαρτημένος από εκείνη και δεν θα είναι εύκολο να κάνει ζάφτι τον εθνικοϊσλαμισμό που σπέρνει χρόνια τώρα στην τουρκική κοινωνία.

Παράλληλα πρέπει να αναφερθεί ότι παρά τα όσα λένε για την τουρκική λίρα, η οικονομική πολιτική που ασκούσε μέχρι τώρα ο Τούρκος πρόεδρος δεν ήταν και τόσο παράλογη. Βασιζόμενος στο γεγονός ότι η Τουρκία είναι σχεδόν αυτάρκης από πλευράς αγροτικής παραγωγής και με σημαντική αμυντική και άλλη βιομηχανία, άφηνε την λίρα να πέφτει -όσο άντεχε ο γενικότερος πληθυσμός- διευκολύνοντας τις τουρκικές εξαγωγές και τον τουρισμό, δυσκολεύοντας τις εισαγωγές, την κατανάλωση ξένων προϊόντων και τα ταξίδια Τούρκων πολιτών στο εξωτερικό. Αυτή η πολιτική διευκόλυνε και τις ξένες επενδύσεις στη χώρα, άρα έφερνε κεφάλαια στο εσωτερικό, δημιουργούσε θέσεις εργασίας και ενίσχυε ένα δίκτυο ξένων συμφερόντων που μπορούσε να επηρεάσει υπέρ του ιδίου και της χώρας του ξένες κυβερνήσεις. Το καίριο πλήγμα σε αυτή την πολιτική το προκάλεσε η καταστροφή των σεισμών.

Ελληνοτουρκικά

Στα ελληνοτουρκικά επικρατεί όντως ύφεση. Εγκαινιάστηκε με τους σεισμούς, συνεχίστηκε στην προεκλογική περίοδο και στις δύο χώρες, εκδηλώνεται από την ελληνική πλευρά με τη απόσυρση τεθωρακισμένων με πυροβόλα σημαντικού βεληνεκούς από τα νησιά, με πλήρη παύση των παραβιάσεων στο Αιγαίο από την τουρκική αεροπορία. Βοηθάει και το γεγονός ότι και οι δύο χώρες θέλουν ηρεμία στην περιοχή στη διάρκεια του καλοκαιριού χάριν του τουρισμού. Να προσθέσουμε ακόμη και το πρωτοφανές της πρόσφατης περισυλλογής προσφύγων από νησίδα του Έβρου από τον τουρκικό στρατό ύστερα από συνεννόηση των υπουργών Εξωτερικών. Μπορεί να ερμηνευθεί και ως ενέργεια καλής θέλησης. Ωστόσο, η πραγματική εικόνα θα αρχίσει να σχηματίζεται μετά τις εκλογές της 25ης Ιουνίου στην Ελλάδα. Ούτε η Τουρκία, ούτε η Ελλάδα έχουν δείξει ότι εγκαταλείπουν τις γνωστές βασικές θέσεις τους στο Αιγαίο (Τσαβούσογλου, Ακάρ, Μητσοτάκης), σίγουρα η Άγκυρα δεν αλλάζει τους στόχους της στο Κυπριακό -με τους Ελληνοκύπριους να κάνουν ό,τι μπορούν για να αυτοδυσφημιστούν με μπλεγμένους αρκετούς σε διακίνηση χρήματος από τη Ρωσία και τον ξυλοδαρμό Τουρκοκυπρίας- και στην Ανατολική Μεσόγειο θα δούμε πως θα διαμορφωθεί η κατάσταση γιατί οι παίκτες είναι πολλοί.

Με λίγα λόγια, οι προβλέψεις απαγορεύονται στην παρούσα φάση, ούτε καν αν τελικά ΗΠΑ, Γερμανία και πιθανώς άλλοι θα εκδηλώσουν πρόθεση διαμεσολάβησης στα ελληνοτουρκικά, μπας και βρεθεί κάποια λύση. Τέτοιες νύξεις είχαν κάνει πριν από μερικές εβδομάδες. Δύσκολο, πολύ δύσκολο όμως για πολλούς λόγους που έχουν να κάνουν και με εσωτερικά μέτωπα σε Ελλάδα και Τουρκία. Οπωσδήποτε πάντως, όλα ξεκινούν από την υφαλοκρηπίδα…

Reporter

Αφήστε μια απάντηση

Η ηλ. διεύθυνση σας δεν δημοσιεύεται. Τα υποχρεωτικά πεδία σημειώνονται με *

Αυτός ο ιστότοπος χρησιμοποιεί το Akismet για να μειώσει τα ανεπιθύμητα σχόλια. Μάθετε πώς υφίστανται επεξεργασία τα δεδομένα των σχολίων σας.