Αγγλική και γαλλική πολιτική κατά την έναρξη της επανάστασης του 1821
Γράφει ο Βαγγέλης Αντωνιάδης
Η Αγγλία ήταν η κυρίαρχη ναυτική-θαλάσσια δύναμη του 19ου αιώνα και παράλληλα είχε τεράστια εμπορικά συμφέροντα στην ανατολική Μεσόγειο.
Κύρια βρετανική στόχευση ήταν να μην ελέγχονται από ισχυρές δυνάμεις οι θαλάσσιες οδοί προς την Ινδία γι΄αυτό και έθετε σε λειτουργία μηχανισμούς αναχαίτισης της ρωσικής επεκτατικής πολιτικής στην θαλάσσια ζώνη της ανατολικής Μεσογείου.
Μέχρι και την έκρηξη της ελληνικής επανάστασης η ανίσχυρη Οθωμανική Αυτοκρατορία εξυπηρετούσε τα βρετανικά συμφέροντα στην περιοχή. Με αποτέλεσμα η βρετανική εξωτερική πολιτική να είναι προσανατολισμένη στο δόγμα διατήρησης της Οθωμανικής Αυτοκρατορίας. Γενικότερα η Μεγάλη Βρετανία δεν υποστήριζε την αρχή των στρατιωτικών επεμβάσεων που ήταν το βασικό δόγμα της Ιερής Συμμαχίας και είχε διατυπώσει έντονες διαφωνίες στο συνέδριο Τροπάου-Λάυμπαχ για ενδεχόμενη στρατιωτική επέμβαση εναντίον των επαναστατημένων Ελλήνων αλλά και άλλων επαναστάσεων που είχαν εκραγεί εκείνη την εποχή στην ιταλική και την ιβηρική χερσόνησο. Καθώς είχε επιλέξει την στρατηγική της οικονομικής διείσδυσης με κύρια εργαλεία οικονομικές συμβάσεις και δάνεια που ανάφεραν κέρδη και οδηγούσαν σε μακροχρόνια εξάρτηση, όπως έγινε και στην περίπτωση του νεοσύστατου ελληνικού κράτους. Άλλωστε εκείνη την εποχή η βρετανική αυτοκρατορία είχε αποικίες και ζωτικά οικονομικά συμφέροντα που εκτεινόταν σε ολόκληρη σχεδόν την υφήλιο. Οπότε είχε υιοθετήσει το δόγμα της οικονομίας δυνάμεων και της αποφασιστικής επέμβασης όπου έκρινε πως διακυβευόταν τα ζωτικά της συμφέροντα.
Εκείνη την εποχή κατείχε τα Επτάνησα. Είναι χαρακτηριστικό της πολιτικής της πως στην διάρκεια της πρώτης περιόδου της ελληνικής ανεξαρτησίας υιοθέτησε εφάρμοσε πολιτική ουδετερότητας τηρώντας στάση αναμονής και προσαρμογής στις εξελίξεις.
Η Γαλλία είχε παλιές οικονομικές σχέσεις με την Οθωμανική Αυτοκρατορία και πρώτη είχε προχωρήσει σε εξαιρετικά ευνοϊκές για τα συμφέροντα της συμβάσεις ήδη από το 1535, τις περιβόητες διομολογήσεις.
Η γαλλική εξωτερική πολιτική ταυτιζόταν με την βρετανική στο δόγμα της αναχαίτισης της ρωσικής επεκτατικής πολιτικής στην ανατολική Μεσόγειο όμως στην πράξη υπονόμευε την ισχυρή βρετανική παρουσία στην περιοχή. Επιχειρώντας παράλληλα να ισορροπήσει ανάμεσα στην προώθηση των δικών της συμφερόντων και τις υποχρεώσεις της προς την Ιερή Συμμαχία, τακτική που απόρρεε και από την αποκατάσταση της γαλλικής μοναρχίας.
