29 Ιουλίου 1014. Το Βυζάντιο και οι Βούλγαροι

Ογδόντα χρόνια ειρηνικής συνύπαρξης Βυζαντινών και βουλγαρικής εγκατάστασης στις περιοχές της σημερινής Βουλγαρίας είχαν περάσει, όταν, το 758, Βούλγαροι με σύμπραξη και Σλάβων εισέβαλαν στη Θράκη.

Ο αυτοκράτορας Κωνσταντίνος Ε’ (718 – 775) διέλυσε τις σλαβικές κοινότητες, νίκησε τους Βουλγάρους και τους απώθησε στα παλιά τους μέρη. Αναγκάστηκαν να υπογράφουν ειρήνη στέλνοντας ομήρους στην Κωνσταντινούπολη. Την επόμενη χρονιά, παρασπόνδησαν. Ο Κωνσταντίνος προχώρησε σε ριζικές λύσεις: Έστειλε 200.000 Σλάβους της Βουλγαρίας, αναγκαστική μετανάστευση στη Βιθυνία, να συναντήσουν τους απογόνους εκείνων που είχε στείλει εκεί ο Ιουστινιανός Β’ (669 – 711), εκατό χρόνια πριν. Μερικές ακόμη απόπειρες των Βουλγάρων να ξεσηκωθούν, πνίγηκαν στο αίμα. Το 765, βρήκε τον Κωνσταντίνο να τους κυνηγά στα έλη του Δούναβη. Ως το 893, όταν αρχηγός των Βουλγάρων ανακηρύχθηκε ο Συμεών, θα περνούσαν πάνω από 120 χρόνια ειρήνης…

Ο Συμεών (γράφει ο Παπαρρηγόπουλος) δεν ήθελε απλά μια μεγάλη Βουλγαρία. Στόχος του ήταν το βυζαντινό στέμμα. Τρία χρόνια αφ’ ότου ανέλαβε την αρχηγία, με εκστρατεία έφτασε ως το Δυρράχιο και την Αδριατική κυριεύοντας πολλά φρούρια. Η απουσία του, όμως, άφησε τη Βουλγαρία ακάλυπτη. Οι Βυζαντινοί εισέβαλαν, νίκησαν και υπαγόρευσαν τους όρους τους. Ο Συμεών, το 900, επέστρεφε ό,τι κατέκτησε.

Ο πόλεμος ξανάρχισε, το 912, στη Θράκη. Τελείωσε 15 χρόνια αργότερα, με το θάνατο του Συμεών. Ακολούθησαν σαράντα ήσυχα χρόνια, ώσπου, το 967, στη βορινή όχθη του Δούναβη εμφανίστηκαν οι Ρώσοι. Ο αυτοκράτορας (963 – 969) Νικηφόρος Φωκάς τους άφησε να κυριεύσουν τη Βουλγαρία. Οι Ρώσοι, όμως, ήθελαν και τη Θράκη. Ο αυτοκράτορας (969 – 976) Ιωάννης Τσιμισκής τους νίκησε ολοκληρωτικά (971), διέλυσε το βουλγαρικό κράτος και πήγε τα σύνορα ξανά ως τον Δούναβη.

Η επανάσταση των Βουλγάρων σημειώθηκε το 976 με αρχηγό τον Σαμουήλ. Το 989, μπήκε στη Βέροια αλλά νικήθηκε στη Θεσσαλονίκη και τις Σέρρες. Το 990, ο Βασίλειος Βουλγαροκτόνος (956 – 1025) έκανε έδρα του στρατού τη Θεσσαλονίκη.

Ο Σαμουήλ απάντησε με λεηλασία της δυτικής χώρας φτάνοντας ως τον Ισθμό. Στην επιστροφή του, όμως, τον περίμενε ο Νικηφόρος Ουρανός στον Σπερχειό και τον τσάκισε. Γλίτωσαν, αυτός κι ο γιος του, κι έφτασαν τραυματισμένοι στη Βουλγαρία. Ήταν η αρχή του τέλους. Ο Βασίλειος άρχισε πόλεμο φθοράς και συνεχούς περιορισμού των Βουλγάρων. Ο Σαμουήλ προσπάθησε να τειχίσει τα περάσματα. Ο βυζαντινός στρατός, με επικεφαλής τον Βασίλειο, ξεπρόβαλε μπροστά στις οχυρώσεις, το 1014. Περνώντας τα βουνά, ο στρατηγός Νικηφόρος Ξιφίας βγήκε πίσω τους. Ήταν 29 Ιουλίου 1014.

Οι Βούλγαροι έπαθαν πανωλεθρία. Ο Σαμουήλ γλίτωσε αλλά ο Βασίλειος του έστειλε τυφλωμένους τους 15.000 αιχμαλώτους που έπιασε στη μάχη. Στη θέα τους, ο Σαμουήλ έπαθε αποπληξία. Πέθανε δυο μέρες αργότερα.
Στα επόμενα πέντε χρόνια, κάθε ίχνος από το βουλγαρικό κράτος είχε χαθεί.