25η Μαρτίου, του τότε και του τώρα…
Γράφει ο Στέλιος Σαμπράκος,
Σαν αύριο πριν από 196 ολόκληρα χρόνια ο Ελληνικός λαός, έπειτα από ηρωικές, αλλά δυστυχώς άκαρπες προσπάθειες, αποφασίζει να αγωνιστεί, πιο οργανωμένα αυτή τη φορά, ενάντια στον Οθωμανικό ζυγό. Αν και η Εθνεγερσία είχε ήδη ξεκινήσει με επαναστατικές εστίες σε όλη τη χώρα, τη μεγάλη ημέρα του Ευαγγελισμού της Θεοτόκου, που ο Αρχάγγελος Γαβριήλ μεταφέρει στη Μαρία το χαρμόσυνο μήνυμα της γέννησης του Χριστού, ο Παλαιών Πατρών Γερμανός ευλογεί τα όπλα στην Αγία Λαύρα και οι οπλαρχηγοί υψώνουν τα λάβαρα για την ιερή επανάσταση. Με αυτόν τον τρόπο, οι πρωτεργάτες της στέλνουν ένα ηχηρό μήνυμα στον απανταχού Ελληνισμό και σε ολάκερη την Ανθρωπότητα: Το γένος θα σωθεί, θα αναστηθεί εκ της τέφρας του, όπως και το ανθρώπινο γένος λυτρώθηκε από τα δεσμά του θανάτου με την έλευση του Μεσσία μέσω της Θεοτόκου. Πάντα οι Έλληνες σέβονταν, τιμούσαν, αγαπούσαν και προσεύχονταν με συντριβή στην Παναγία. Επιλέγοντας μάλιστα συμβολικά τη μέρα του Ευαγγελισμού παρακαλούν ικετευτικά τη Μάνα του Γένους να τους δώσει δύναμη, αντοχή και κουράγιο στην εξέγερση κατά των τυράννων.
Ο Αγώνας του ’21 προετοιμάζεται πια μεθοδικά ύστερα από προηγούμενα αποτυχημένα κινήματα που πνίγηκαν στο αίμα από τους Οθωμανούς και στηρίζεται στη βούληση και στην πίστη πατριωτών Ελλήνων. Οι Έλληνες αγωνίζονται με πάθος, με αυταπάρνηση «για του Χριστού την Πίστη την Αγία και της Πατρίδος την Ελευθερία», όπως μαρτυρεί ο Θεόδωρος Κολοκοτρώνης στα απομνημονεύματα του. Και το εκπληκτικό που μας αφήνει άφωνους ακόμα και σήμερα (;) : πώς κατόρθωσε η ελληνική ψυχή να παραμείνει αδούλωτη για τετρακόσια χρόνια και όταν ήρθε το πλήρωμα του χρόνου διεκδίκησε τα δίκαιά της…
Είναι αλήθεια ότι οι πνευματικοί άνθρωποι της εποχής προσπαθούν να ξεσηκώσουν, να αφυπνίσουν τους συμπατριώτες τους, να τους πείσουν ότι δεν είναι πια ραγιάδες, να κρατήσουν άσβεστη τη σπίθα για Ανεξαρτησία στις καρδιές τους. Εμπνευσμένοι από το προοδευτικό κίνημα του Διαφωτισμού, ο Ρήγας Φεραίος και Αδαμάντιος Κοραής, αλλά και φωτισμένες εκκλησιαστικές προσωπικότητες, όπως ο Άγιος Κοσμάς ο Αιτωλός, αναλαμβάνουν το δύσκολο έργο να καλλιεργήσουν την Εθνική Συνείδηση, να φουντώσουν τη φλόγα, τον πόθο για Ελευθερία στις ψυχές των συμπατριωτών τους. Τα κατάφεραν! Όταν θα έρθουν οι οπλαρχηγοί και ο κλήρος να καλέσουν το λαό σε επανάσταση, θα βρουν πρόσφορο έδαφος. Η ιδέα του Ξεσηκωμού έχει ωριμάσει. Ο σπόρος της λαχτάρας για Απελευθέρωση έχει βλαστήσει… Η δίψα για αγώνα μεγάλη, η εκπλήρωση όμως της υπόσχεσης τους για επανάσταση ενάντια στους Αγαρηνούς φαντάζει σήμερα ακατόρθωτη. Χρειάζεται οργάνωση, μεράκι, αυτοθυσία, αποτελεσματικότητα. Και όταν αυτά εξασφαλιστούν, οι Έλληνες, ως άλλοι Λεωνίδες, προτιμούν το θάνατο, από την παράδοση στον εχθρό, το « Ταν ή επί τας» δίνει τη θέση του στο «Ελευθερία ή Θάνατος»!
Για την πίστη και τη λευτεριά πολεμούν οι πρόγονοι μας, όλοι ενωμένοι, πλούσιοι και φτωχοί, κληρικοί, λαϊκοί, άντρες, γυναίκες, έμποροι, προεστοί, κλέφτες και αρματωλοί, κανείς δεν επαναπαύεται στη φαινομενικά ήσυχη ζωή του. Μαζί σαν μια γροθιά ενώνονται απέναντι στον κοινό εχθρό. Η αρχή έγινε, η πρώτη οργανωμένη, συλλογική προσπάθεια των υποδουλωμένων Ελλήνων είναι πραγματικότητα, θυσιάζουν τα πάντα για την ευόδωση του ονείρου τους, δίνουν ολόκληρες περιουσίες για να μην είναι πια σκλάβοι των Οθωμανών. Όπως λέει κι ο Μακρυγιάννης, αγωνιστής του 21’: «Τούτην την πατρίδα την έχομεν όλοι μαζί, και σοφοί κι αμαθείς και πλούσιοι και φτωχοί και πολιτικοί και στρατιωτικοί και οι πλέον μικρότεροι άνθρωποι. Το λοιπόν δουλέψαμε όλοι μαζί, να την φυλάμεν κι όλοι μαζί και να μην λέγη ούτε ο δυνατός “εγώ”, ούτε ο αδύνατος. Ξέρετε πότε να λέγει ο καθείς “εγώ”; Όταν αγωνιστεί μόνος του να φκειάση (φτιάξει να πώ;) ή να χαλάση, να λέγη εγώ, όταν όμως αγωνίζονται πολλοί να φκειάσουν (φτιάξουν;), τότε να λένε “εμείς”. Είμαστε εις το “εμείς” κι όχι εις το “εγώ».
Και έρχεται και συμπληρώνει ο Γέρος του Μοριά: « Όταν αποφασίσαμε να κάμουμε την Επανάσταση ως μια βροχή, έπεσε εις όλους μας η επιθυμία της Ελευθερίας μας και όλοι και οι κληρικοί και οι προεστοί και οι καπεταναίοι και οι πεπαιδευμένοι και οι έμποροι, μικροί και μεγάλοι, όλοι εσυμφωνήσαμε εις αυτόν το σκοπό και εκάμαμε την επανάσταση». Τα χώματα του τόπου μας γεμίσαν με αίματα ηρώων όλων των τάξεων, γιατί ο πόλεμος μας ήταν εθνικοαπελευθερωτικός, ήταν δίκαιος. Αυτοί οι άνθρωποι τοποθέτησαν την αξία της Πατρίδας στην πιο υψηλή θέση. Εμείς άραγε θα κάναμε το ίδιο;
– Βρισκόμαστε τόσα χρόνια μετά σε σχολικές αίθουσες για να τιμήσουμε τους προγόνους μας και αύριο θα παρελάσουμε. Και εδώ τίθεται το ερώτημα…: Η εκδήλωση σεβασμού για το παρελθόν μας αρκεί να εξαντλείται μόνο στις σχολικές γιορτές και τις παρελάσεις για εμάς του μαθητές ή σε πανηγυρικούς λόγους για τους δημόσιους άρχοντες ; Φυσικά και όχι. Κάθε μέρα της ζωής μας ας είναι απότιση φόρου τιμής στους ήρωές μας και ας ξεκινήσουμε από τώρα. Εμείς οι νέοι είμαστε ο σπόρος ο οποίος πρέπει να καρποφορήσει για ένα καλύτερο μέλλον, για ένα ελπιδοφόρο αύριο. Αν το θελήσουμε, θα πραγματοποιηθεί, αρκεί να κρατήσουμε αυτήν την παρακαταθήκη, τον αγώνα, σαν άγιο φυλαχτό, σαν κάτι που θα έχουμε κάθε στιγμή στο μυαλό μας.
Η ειλικρινέστερη μνεία, εξάλλου, στους αγωνιστές είναι έμπρακτη συνεισφορά μας στο κοινωνικό σύνολο, η αλληλοβοήθεια και η συνεργασία για την επίτευξη κοινών στόχων. Αυτοί έβαλαν τα γερά θεμέλια πάνω στα οποία στηρίχτηκε η ταυτότητα μας, για αυτό ας τους μιμηθούμε στο αγωνιστικό πνεύμα, στην ανυπότακτη στάση τους. Και αν κάποιο είναι το μήνυμα αυτής της Επανάστασης, αυτό είναι η εναντίωση σε καθετί που σε υποδουλώνει, σε κάνει σκλάβο είτε σε ατομικό είτε σε εθνικό επίπεδο.
Σε λίγο καιρό, εμείς θα αναλάβουμε τα ηνία αυτής της ταλαιπωρημένης Ελλάδας, θα κληθούμε να υπηρετήσουμε το γενικό καλό από διάφορες θέσεις. Όποιο επάγγελμα και αν ακολουθήσουμε, θα πρέπει να κάνουμε αυτό που συμφέρει τη συλλογικότητα, ας πράττουμε πάντα το δίκαιο, ας μη ζημιώνουμε τους άλλους. Κάποιοι ήδη και μερικοί από του χρόνου θα μπορούν να ψηφίζουν τους εκπροσώπους τους στις εκλογές. Ας μην αφήσουμε την Ελλάδα στα χέρια καιροσκόπων, συμφεροντολόγων που τοποθετούν τον εγωισμό τους πάνω από το κοινωνικό όφελος. Ιδιαίτερα, αν οι ίδιοι λάβουμε θέσεις ευθύνης στο μέλλον, μην επιλέξουμε την παράδοση της πατρίδας στα στυγνά χέρια αυτών που επιθυμούν διακαώς τη διαγραφή μας από τον χάρτη.
Ας αγωνιστούμε, καθένας από το δικό του μετερίζι, για την επανασύσταση της χώρα μας, την πρόοδο και την ευημερία της. Ας προσηλωθούμε σε αξίες και ιδανικά, όπως η Ελευθερία, η Ισότητα, η Δικαιοσύνη, για τα οποίοι πολέμησαν οι πρόγονοι μας. Καθημερινά ας γιγαντώνεται η πεποίθηση μας ότι μόνο αν εστιάσουμε σε αυτά, θα μπορέσουμε, αν χρειαστεί, να υπερασπίσουμε την εδαφική μας ακεραιότητα, την Παράδοση και τον Πολιτισμό μας. Αν μας χρειαστεί η Πατρίδα, ας αφοσιωθούμε ολοκληρωτικά. Μη λησμονήσουμε, όμως, πως η 25η Μαρτίου είναι ημέρα Αγάπης, Αγάπης για τη μητέρα πατρίδα, όχι μίσους, Αυτοθυσίας και Αλτρουισμού και όχι αδιαφορίας, Αγωνιστικότητας, Ηρωισμού και όχι «χλιαρότητας».
Μην ξεχάσουμε, τέλος, πως, αν και το φως περίμενε αιώνες τότε για να λάμψει, έλαμψε. Το ίδιο θα συμβεί και πάλι, να είμαστε σίγουροι πως θα βγούμε από αυτήν τη δυσβάστακτη κρίση. Άλλωστε, πάντα το φως νικάει το σκοτάδι!