Τι θα βγάλει η κάλπη στην Ιταλία;
Γράφει ο Μιχάλης Παπουτσάκης, Φοιτητής Νομικής
Μετά από το δημοψηφισμα του 2016, από το οποίο έχασε ο Ρέντσι, έρχονται οι εθνικές εκλογές στην Ιταλία την Κυριακή 4/3/2018, καίτοι οι πολιτικοί του αντίπαλοι πίεζαν για πρόωρες. Όπως και να έχει αυτές οι εκλογές αποκτούν ένα ιδιαίτερο ενδιαφέρον. Η Ιταλία έχει πληχθεί και αυτή σε έναν βαθμό από την οικονομική κρίση, η ΕΕ έχει ζητήσει με βάση και το προαναφερθέν δημοψήφισμα μια πιο φιλοευρωπαικη στάση και η χώρα έχει μαζί με την Ελλάδα τα περασμένα χρόνια αντιμετωπίσει μεγάλο πρόβλημα με την λαθρομετανάστευση. Πρόσφατα μάλιστα μια 18χρονη κοπέλα δολοφονήθηκε άγρια από Νιγηριανό λαθρομετανάστη, πράγμα που οδήγησε με την σειρά του έναν Ιταλό εθνικιστή να επιτεθεί κατά 6 μαύρων.
Το μεγαλύτερο ενδιαφέρον θα λέγαμε σχετικά με τις επερχόμενες εκλογές παρουσιάζει η άνοδος (και μάλλον επικράτηση) του Κινήματος των 5 Αστέρων, υπό τον πασίγνωστο ή διαβόητο Beppe Grillo, ο οποίος τώρα έχει παραχωρήσει την θέση του στον Luigi Di Maio. Το κόμμα είναι πολλυσυλλεκτικό με μια αντι-συστημική ρητορική για την ανάπτυξη της δημοκρατίας, οικολογίας και διαδικτυακής πολιτικής. Αν και το κόμμα έχει πει σε μεγάλο βαθμό ότι επιθυμεί την έξοδο της Ιταλίας από την Ευρωζώνη, όσο η εξουσίας πλησιάζει έχει λειάνει τις θέσεις του σχετικά με αυτό το ζήτημα και κοντεύει να γίνει, όπως έχει πολύ ορθά ακουστεί, ο ΣΥΡΙΖΑ της Ιταλίας. Όπως και να έχει φαίνεται ότι θα κερδίσει τις εκλογές και μάλιστα με μία σεβαστή διαφορά από τον Mateo Renzi (Δημοκρατικό κόμμα), ο οποίος και ηγείται του σοσιαλδημοκρατικού συνασπισμού. Ο Renzi βέβαια, δεν έχει κάτι ιδιαίτερο να παρουσιάσει μετά και την αποτυχία του στο δημοψήφισμα για περαιτέρω ουσιαστικά ενωσιακή ενοποίηση, αλλά ίσως να είναι και από τους ελάχιστους που θα μπορούσε να βρει εύκολα συμμάχους σε μία πιθανή κυβέρνηση συνεργασίας.
Από την άλλη, επανεμφάνιση κάνει ο Silvio Berlusconi με το Forza Italia, ο οποίος θέλει να ανακτήσει την εξουσία. Άλλωστε έχει μείνει γνωστός για την ικανότητα του να κάνει καλές διαπραγματεύσεις για την δημιουργία ένος ευρύτερου συνασπισμού κομμάτων. Τα ποσοστά που λαμβάνει στις δημοσκοπήσεις δεν θα έλεγα ότι προκαλούν και τόσο μεγάλο τρανταγμό. Κυμαίνονται γύρω στο 15-16% και μιλάμε για ένα κόμμα με ποσοστά που παλαιότερα ήταν περί του 46%. Βέβαια μετά από όσα έχουν αποκαλυφθεί σχετικά με τον Berlusconi, είναι ίσως απορίας άξιον το πώς δεν καταβαραθρώθηκε. Ο Berlusconi ηγείται του ευρύτερου συνασπισμού της “Δεξιάς”. Κονταροχτυπιέται μάλιστα με την Λέγκα του Βορρά, η οποία έχει αυξήσει σε σημαντικό βαθμό τα ποσοστά της σε σχέση με τις προηγούμενες εκλογές, τόσο σε εθνικό, όσο και σε ευρωπαικό επίπεδο. Τον τελευταίο καιρό έχει μεταμορφωθεί από ένα περιφερειακό κόμμα, που ζητούσε την ανεξαρτησία της Βόρειας Ιταλίας από την Νότια, σε ένα λίγο-πολύ εθνικιστικό κόμμα το οποίο μάλιστα συνεργάζεται με αντίστοιχα κόμματα στην Ευρώπη, ακόμη και με την Χρυσή Αυγή. Ένα ακόμη κόμμα του ευρύτερου “Δεξιού” συνασπισμού είναι οι “Τα Αδέρφια της Ιταλίας”, τα οποία έχουν μεν τις ρίζες τους στο εθνικιστικό κόμμα “Ιταλικό Σοσιαλιστικό Κίνημα”, αλλά τείνουν σε μια πιο συντηρητικά φιλελεύθερη πολιτική ιδεολογία, και θα αποκτήσουν από, ότι φαίνεται ένα σεβαστό ποσοστό περί του 5%.
Το κόμμα της “Ελευθερίας & Ισότητας” επίσης φαίνεται ότι θα εισέλθει στο κοινοβούλιο. Προέκυψε από διάσπαση ενός τμήματος του “Δημοκρατικού Κόμματος” και συνενώθηκε με άλλα κόμματα, όπως το Κομμουνιστικό Επανορθωτικό Κόμμα και φαίνεται να συγκεντρώνει ποσοστά περί του 5-6%.
Μεγάλη δραστηριοποίηση υπάρχει και στον φασιστικό χώρο. Το κόμμα της Forza Nuova (Νέα Δύναμη) έχει εντείνει τις κινητοποιήσεις του, ενώ ιδιαίτερο ενδιαφέρον παρουσιάζει η αύξηση των ποσοστών της CasaPound. Το κόμμα αυτό έχει δηλώσει ότι θα στήριζε μία συγκυβέρνηση που θα είχε μέσα την Λέγκα Του Βορρά, αν εισερχόταν στο κοινοβούλιο. Αν και εκ πρώτης άποψης ισχνή, η δημοσκοπική του έστω δύναμη περί του 2% για ένα κόμμα με τόσο μεγάλη φασιστική ρητορική σε τέτοιο κλίμα πόλωσης θα έλεγα ότι αποτελεί μία υπολογίσιμη δύναμη.
Φαίνεται, ότι ο “Κεντροδεξιός Συνασπισμός” θα επικρατήσει. Το ιταλικό πολιτικό σύστημα ευνοεί τις κυβερνήσεις συνεργασίας, εξ ου και οι διάφοροι συνασπισμοί μεταξύ κομμάτων. Η Ιταλία έχει 2 νομοθετικά σώματα, την Γερουσία και το Κοινοβούλιο. Για να περαστεί ένας νόμος πρέπει και τα 2 σώματα να τον εγκρίνουν. Το εκλογικό σύστημα που θα ισχύσει στις εκλογές του Μαρτίου και που ψηφίστηκε μόλις πέρυσι τον Οκτώβριο, είναι ένα μικτό σύστημα που επιτρέπει και στη Βουλή και στη Γερουσία το 37% των εδρών να δοθούν με πλειοψηφικό σύστημα και το 61% με αναλογικό. Η Γερουσία αποτελείται από 315 εκλεγμένα μέλη-γερουσιαστές (τους μισούς από ότι η Βουλή) από τούς οποίους οι 116 θα εκλεγούν σε μονοεδρικές περιοχές, οι 193 θα εκλεγούν με λίστα αναλογικού συστήματος ανα περιφέρεια. 6 θα εκλεγούν με τις ψήφους των Ιταλών του εξωτερικού. Τέλος μικρός αριθμός ισόβιων γερουσιαστών περιλαμβάνει τους εν ζωή πρώην Προέδρους της Δημοκρατίας και μερικές προσωπικότητες (μέχρι 5) που αποφασίζει ο Πρόεδρος της Δημοκρατίας. Αυτοί συνήθως είναι διάσημοι επιστήμονες, καλλιτέχνες, πολιτικοί, ακόμα και πάμπλουτοι επιχειρηματίες.
Η Βουλή των Αντιπροσώπων αποτελείται από 630 βουλευτές (ακριβώς διπλάσιους από τους Γερουσιαστές) από τους οποίους 232 θα εκλεγούν με πλειοψηφικό σύστημα στις μονοεδρικές περιοχές, 386 θα εκλεγούν με εθνική λίστα αναλογικού συστήματος, 12 θα εκλεγούν από τους Ιταλούς του εξωτερικού.
Και η Γερουσία και η Βουλή ασκούν παρόμοια νομοθετική εξουσία αλλά εντελώς ξεχωριστά. Η νομοθεσία εγκρίνεται και από τα 2 Σώματα.
Το 2016 η Βουλή ψήφισε συνταγματικό νόμο με τον οποίο ουσιαστικά αδρανοποιούσε την Γερουσία, μειώνοντας τα μέλη της κατά τα 2/3 και αφαιρώντας της το δικαίωμα να θέτει βέτο στις αποφάσεις της Βουλής. Αυτή η μεγάλη αλλαγή ήταν μια προσπάθεια του Renzi να διευκολύνει την διακυβέρνηση της χώρας πράγμα όμως που ο λαός δεν αποδέχθηκε καταψηφίζοντας την στο δημοψήφισμα οδηγώντας έτσι και τον Renzi σε παραίτηση από την πρωθυπουργία.
