Η “φευγάτη” Τουρκία (που την… παρακαλάμε να μείνει)!
Γράφει ο Θανάσης Κ.
Τι ακριβώς είναι η Τουρκία σήμερα;
— Ο “μεγάλος παίχτης” που καταφέρνει και κερδίζει απ’ όλες τις πλευρές – και από τη Δύση και από τη Ρωσία – σε μια συγκυρία πρωτοφανούς διεθνούς αντιπαράθεσης;
— Ή μήπως ο… «χρήσιμος ηλίθιος» της Ρωσίας, που εξυπηρετεί τους σχεδιασμούς του Κρεμλίνου, μέχρι να την «αδειάσει» η Μόσχα;
Το μόνο βέβαιο είναι ότι η σημερινή Τουρκία έχει πάψει να συμπεριφέρεται ως μέλος της Δυτικής Συμμαχίας.
* Η Τουρκία ήδη πήρε πυραύλους S-400 από τη Ρωσία, πράγμα αδιανόητο για χώρα μέλος του ΝΑΤΟ.
* Μετά απ’ αυτό, το Αμερικανικό Κογκρέσο της επέβαλε εμπάργκο εξοπλισμών.
* Μετά, διαδοχικές Αμερικανικές κυβερνήσεις πρότειναν στην Άγκυρα «συμβιβαστικά μέτρα» για να της άρουν το εμπάργκο…
* Τελικά η Τουρκία παρήγγειλε και… δεύτερη συστοιχία ρωσικών πυραύλων! Η ιδέα ενός «συμβιβασμού» με τις ΗΠΑ απλώς… ατύχησε!
* Στο μεταξύ η Τουρκία είχε ήδη παραγγείλει ένα ατομικό εργοστάσιο από τη Ρωσία (στο Akkuyu), επιβεβαιώνοντας τους στενούς ενεργειακούς δεσμούς της με τη Ρωσία.
* Μετά τη ρωσική εισβολή στην Ουκρανία, η Τουρκία πιέστηκε διακριτικά να αναστείλει τις εργασίες για την ολοκλήρωση του ατομικού εργοστασίου. Έστω και “συμβολικά”. Έστω και προσωρινά μόνο…
Μάταιος κόπος.
* Αντί γι’ αυτό, ο Ερντογάν… εγκαινίασε το εργοστάσιο στο Ακούγιου, ενώ παρήγγειλε στην Μόσχα και δεύτερο πυρηνικό εργοστάσιο, στη Σινώπη!
* Ύστερα προέκυψε η δολιοφθορά των αγωγών NorthStrem-1 και NorthStream-2 στη Βαλτική, που μεταφέρουν φυσικό αέριο από τη Ρωσία στη Γερμανία. Το ποιος έκανε τη δολιοφθορά δεν έγινε γνωστό. Το μόνο βέβαιο είναι ότι ο «ομφάλιος λώρος» ενεργειακού εφοδιασμού της Ευρώπης από τη Ρωσία με αέριο, κόπηκε. Προσωρινά ίσως – πάντως κόπηκε…
Πράγμα για το οποίο η Ουάσιγκτον δεν έκρυψε την «ικανοποίησή» της!
— Πριν λίγες μέρες, λοιπόν, ο Ρώσος Πρόεδρος Πούτιν και ο Τούρκος Πρόεδρος Ερντογάν ανακοίνωσαν πως ο εφοδιασμός της Ευρώπης με αέριο μπορεί πλέον να γίνεται από την πλευρά της Τουρκίας! Δηλαδή να αντικατασταθούν οι κατεστραμμένοι NorthStream 1 και 2 (από τη Βαλτική), μέσω της Μαύρης Θάλασσας και της Τουρκίας πλέον. Ως την Ανατολική Θράκη. Κι εκείθεν στην Ευρώπη.
Για όσες χώρες βέβαια, είναι πρόθυμες να σπάσουν τις ευρωπαϊκές κυρώσεις – δηλαδή το εμπάργκο – κατά της Ρωσίας.
Μ’ άλλα λόγια η Τουρκία σπεύδει να βοηθήσει την Ρωσία να ξαναθέσει υπό την εξάρτησή της την Ευρώπη! Πράγμα που διασπά ουσιαστικά την Ευρώπη, αφού δελεάζει πολλά κράτη μέλη να παραβιάσουν το ευρωπαϊκό εμπάργκο κατά της Ρωσίας.
Το εμπάργκο αυτό παραβιάζεται ήδη μέσω Ουγγαρίας..
Όμως, ο αγωγός μέσω Ουγγαρίας δεν αρκεί.
Ο νέος αγωγός μέσω της Τουρκίας μπορεί να κάνει τη διαφορά…
Το πλήγμα στη συνοχή της ΕΕ, θα είναι μεγάλο.
Το πλήγμα στη συνοχή του ΝΑΤΟ, θα είναι ακόμα μεγαλύτερο.
Η Τουρκία έπαιξε τον κρίσιμο ρόλο ως «εργαλείο» στα χέρια του Πούτιν να διασπάσει τους αντιπάλους του.
* Τίποτε δεν είναι τελειωμένο, όμως. Το πιθανότερο είναι ότι οι Ρώσοι χρησιμοποιούν ως «φόβητρο» το νέο αναβαθμισμένο αγωγό από Τουρκία προκειμένου να εξαναγκάσουν τους Γερμανούς να δεχθούν την επαναλειτουργία των NorthStream, αφότου γίνουν εργασίες αποκατάστασης της λειτουργίας τους.
Για τους Γερμανούς θα είναι μονόδρομος. Αφού έτσι κι αλλιώς ευρωπαϊκές χώρες θα παίρνουν φτηνό ρωσικό αέριο, γιατί η Γερμανία να μείνει απ’ έξω οριστικά;
Κι αν δεχθεί η Γερμανία να επαναλειτουργήσουν οι αγωγοί NorthStream 1 και 2, γιατί να χάσουν χρήματα και χρόνο οι Ρώσοι να κατασκευάσουν νέους αγωγούς από την πλευρά της Μαύρης Θάλασσας-Τουρκίας;
Πράγματι, τίποτα δεν είναι «τελειωμένο», λοιπόν…
* Το μόνο βέβαιο είναι ότι η Τουρκία «γέρνει» όλο και περισσότερο προς τη Ρωσία!
— Δεν εφαρμόζει το μεγαλύτερο μέρος των δυτικών κυρώσεων εναντίον της Μόσχας,
— Συμμετέχει στις εργασίες του Συμφώνου της Σαγκάης (Ρωσίας-Κίνας-Ινδίας κλπ.) που έχει στραφεί πλέον εναντίον της Δύσης συνολικά.
— Λέγεται ότι ζήτησε να ενταχθεί η ίδια στο «Σύμφωνο της Σαγκάης»,..
— Ο Ερντογάν συμμετείχε ακόμα και στις συναντήσεις της… Κοινοπολιτείας των Ανεξαρτήτων χωρών, δηλαδή της χαλαρής ένωσης της Ρωσίας με τις περισσότερες πρώην Σοβιετικές Δημοκρατίες,
Τώρα βοηθά ανοικτά και τον Πούτιν να εκβιάσει το σπάσιμο των δυτικών κυρώσεων κατά της Ρωσίας και τη διάσπαση του ΝΑΤΟ και της ΕΕ!
Η Τουρκία ΔΕΝ κρατά “ενδιάμεση στάση”, καιροσκοπικά!
Η Τουρκία “γέρνει” ολοταχώς προς την «ευρασιατική» πολιτική! Που είναι πια εγγενώς αντιδυτική…
* Ευρασιατισμός είναι ένα πολιτικό κίνημα που ευαγγελίζεται την ανάδειξη των ασιατικών χωρών σε κέντρο βάρους των παγκόσμιων εξελίξεων. Σε αντιπαράθεση με το ηγεμονικό ρόλο που ασκεί τους τελευταίους δύο αιώνες η Δύση.
Το κίνημα του “ευρασιατισμού” ξεκίνησε πριν ένα αιώνα, ως φιλοδοξία ανασυγκρότησης της Ρωσικής Αυτοκρατορίας σε παγκόσμια ηγεμονική δύναμη στην Ασία.
Σύντομα όμως διχάστηκε ανάμεσα στην «αριστερή συνιστώσα», που έβλεπε την ΕΣΣΔ ως φυσικό φορέα της ευρασιατικής αναγέννησης και τη «δεξιά συνιστώσα» που θεωρούσε το σοβιετικό σύστημα ως αξεπέραστο εμπόδιο.
Μετά το σχίσμα ΕΣΣΔ-Κίνας, οι ευρασιατικές φιλοδοξίες ενταφιάστηκαν. Τουλάχιστον προσωρινά…
Μετά την πτώση του Κομμουνισμού, ωστόσο οι ευρασιατικές πολιτικές επανήλθαν, αν και αυτή τη φορά πήραν το χαρακτήρα αναβίωσης της Ρωσίας ως υπερδύναμης στην Ασία, αλλά και αναβίωσης της Τουρκικής Αυτοκρατορίας στις «τουρκόφωνες» χώρες της Κεντρικής Ασίας.
Καμία από τις δύο εκδοχές δεν πήγε πολύ μακριά, λόγω αδυναμίας της Ρωσίας αφενός, αλλά και λόγω απροθυμίας των «τουρκόφωνων» πρώην σοβιετικών δημοκρατιών να συγκλίνουν στρατηγικά με την Τουρκία.
Κυρίως όμως ήταν η Κίνα που αύξανε τη δική της επιρροή συνεχώς και είχε άλλα σχέδια (Belt and Road Initiative), αλλά και η Ινδία που έψαχνε απεγνωσμένα για τον εαυτό της «ζωτικό χώρο», – κι έτσι ερχόταν σε όλο και μεγαλύτερη αντιπαράθεση προς την Κίνα…
Αλλά και οι Άραβες που είχαν αυξανόμενη δυσπιστία προς το Ιράν – τελικά και προς τις νέο-οθωμανικές φιλοδοξίες του Ερντογάν.
Τα τελευταία δέκα χρόνια, ο Ευρωασιατισμός προσέλκυε όλο και περισσότερους, ως “όραμα”, αφενός, αλλά γινόταν όλο και πιο αντιφατικός, ως “ενιαία στρατηγική”, αφού περιλάμβανε αλληλοσυγκρουόμενες φιλοδοξίες από όλους – σε βάρος όλων!
Ο Πόλεμος της Ουκρανίας και οι κυρώσεις της Δύσης κατά της Ρωσίας έπαιξαν καταλυτικό ρόλο κι ανέτρεψαν συνολικά το σκηνικό: μείωσαν όσα χωρίζουν τις ασιατικές δυνάμεις! Και πολλαπλασίασαν όσα τις ενώνουν…
Ο ευρασιατισμός επέστρεψε δυναμικά στον προσκήνιο!
— Η Κίνα (αποδυναμωμένη μετά την πανδημία) κατάλαβε πως, αν τώρα συντριβεί η Μόσχα, μετά θα έλθει και η σειρά του Πεκίνου.
— Η Ινδία κατάλαβε πως αν συντριβεί η Ρωσία, δηλαδή η μοναδική της σύμμαχος στην Ασία κατά της Κίνας, η ίδια θα μείνει απολύτως ευάλωτη απέναντι στις πιέσεις της Κίνας (και του Πακιστάν).
— Το Ιράν κατάλαβε πως αν συνασπιστεί με Ρωσία και Κίνα, δεν έχει πια να χάσει τίποτα, αντίθετα θα σπάσει τη διεθνή του απομόνωσή.
— Οι Άραβες του Κόλπου γνωρίζουν ότι η Ρωσία και η Κίνα είναι οι μόνες δυνάμεις που μπορούν να ελέγξουν τις “φιλοδοξίες” του Ιράν και αναγκαστικά συνέκλιναν κι αυτές με Ρωσία-Κίνα, καθώς δεν εμπιστεύονται πια ιδιαίτερα τις ΗΠΑ.
— Τέλος η Τουρκία κατάλαβε ότι ο ευρασιατισμός της επιτρέπει να αναβαθμίσει το γεωπολιτικό ρόλο της – ενώ η Ευρώπη έχει τελειώσει για την Τουρκία και ο Ατλαντικός κόσμος είναι όλο και πιο εσωτερικά αποδυναμωμένος και αντιφατικός.
Οι μόνες χώρες που δεν συγκινούνται από τον ευρασιατισμό είναι το Ισραήλ (που δεν έχει καμία φιλοδοξία προς ανατολάς – μόνο απειλές νοιώθει, κυρίως από το Ιράν) και η Αίγυπτος, που είναι η μεγαλύτερη Αραβική χώρα, αλλά δεν είναι “ασιατική” – βρίσκεται στην Αφρική.
Ο Πόλεμος στην Ουκρανία και κυρίως οι δυτικές κυρώσεις κατά της Ρωσίας, αναβίωσαν τον ευρασιατισμό. Και αντισυσπείρωσαν τις ασιατικές δυνάμεις απέναντι σε αυτό που οι ίδιες κατανοούν ως “δυτική απειλή”.
Αυτή η αντι-συσπείρωση εκφράστηκε:
αρχικά, με την μη εφαρμογή των δυτικών κυρώσεων,
ύστερα, με την αποδολαριοποίηση των διεθνών συναλλαγών,
τελικά, με τη μείωση της παραγωγής πετρελαίου (όταν οι ΗΠΑ παρακαλούσαν να αυξηθεί, για να μην μπουν οι δυτικές χώρες σε βαθιά ύφεση).
Παράλληλα, με τη στάση Ρωσίας, Κίνας, Ινδίας, Αράβων κλπ. συμπαρατάσσονται όλο και περισσότερες χώρες πέραν της Ασίας: στην Αφρική και στη Λατινική Αμερική.
Την ίδια στιγμή η Δύση εσωτερικά αποδυναμώνεται, οι κυβερνήσεις της πέφτουν ή αντικαθίστανται από άλλες λιγότερο ελεγχόμενες.
Ενώ το ενεργειακό, η πληθωριστική έκρηξη και η επικείμενη ύφεση, βυθίζει τις δυτικές χώρες σε όλο και μεγαλύτερη κρίση, εσωτερική αποδυνάμωση και γεωπολιτική παράλυση.
Σε αυτό το σκηνικό η Τουρκία έχει επιλέξει τον ευρασιατισμό!
Όχι συγκυριακά, όχι καιροσκοπικά. Στρατηγικά!
Κάποιοι εξακολουθούν και βλέπουν την γεωπολιτική πραγματικότητα, με τα μάτια καρφωμένα στο χθες.
Πιστεύουν ότι επειδή η Δύση ήταν τις τελευταίες δεκαετίες “αναγκαστική επιλογή” για την Τουρκία, εξακολουθεί να είναι και σήμερα. Δεν είναι!
Θέτουν το ερώτημα: “Τι Τουρκία θέλουμε σήμερα δίπλα μας”;
Υπονοώντας ότι μας συμφέρει μια “πιο φιλοδυτική” ή πιο “ελεγχόμενη από τη Δύση” Τουρκία. Πράγμα που σημαίνει ότι κάπου πρέπει να κάνουμε πίσω κι εμείς, κάτι πρέπει να της δώσουμε, για να παραμείνει η Άγκυρα σε φιλοδυτική τροχιά.
Δεν καταλαβαίνουν ότι είναι λάθος ερώτημα.
Κι ακόμα πιο λάθος η απάντηση….
Δεν εξαρτάται από μάς, πού θα στραφεί η Τουρκία!
Και δεν εξαρτάται πια, ούτε από τη Δύση.
Αν η Ουάσιγκτον δεν μπορεί να συνεννοηθεί με τη Γερμανία,
αν οι Βρυξέλλες δεν μπορούν να συνεννοηθούν με την Ιταλία ή την Πολωνία,
αν η Βρετανία δεν μπορεί να συνεννοηθεί με… τον εαυτό της,
θα μπορέσει συνολικά η Δύση να πείσει την Τουρκία;
Η Τουρκία έκανε ήδη τις επιλογές της. Και οι επίδοξοι διάδοχοι του Ερντογάν είναι ακόμα πιο “ευρασιατιστές” από τον ίδιο.
Η Τουρκία επιβεβαιώνει όλο και περισσότερο τους μακροχρόνιους ενεργειακούς και γεωστραγικούς δεσμούς της με τη Ρωσία!
Πράγμα που δεν αρέσει στην Αίγυπτο (ιδιαίτερα σε ό,τι αφορά την Λιβύη) και το Ισραήλ (ιδιαίτερα όσον αφορά το Ιράν).
Και συνολικά την Ανατολική Μεσόγειο, όπου οι επιδιώξεις των ευρασιατιστών – και ιδιαίτερα Ρωσίας και Τουρκίας – έρχονται σε όλο και σκληρότερη αντίθεση με Αίγυπτο, Γαλλία, Ισραήλ. (Ιδιαίτερα αν στο Ισραήλ επανέλθει ο Νετανιάχου).
Τώρα και με την Ιταλία, αφού η θέση Μελόνι-Σαλβίνι είναι πια εντελώς διαφορετική από εκείνη των προηγούμενων ιταλικών κυβερνήσεων.
Τώρα αποφάσισε να δώσει έμφαση στα κοιτάσματα της Ανατολικής Μεσογείου και στέλνει πολεμικά της πλοία να συνοδεύουν τα ερευνητικά της σκάφη στην ΑΟΖ της Κύπρου. Που μονίμως παρενοχλούνταν, ως τώρα, από τα τουρκικά πολεμικά.
Η Δύση έχει ακόμα επιλογή: Όχι να παρακαλά τη “φευγάτη” Τουρκία! Αλλά να κάνει το δικό της συνασπισμό ενάντια στον ευρασιατισμό. Με χώρες όπως η Αίγυπτος και το Ισραήλ. Αλλά και η Γαλλία και η Ιταλία.
Και βεβαίως, η Ελλάδα και η Κύπρος.
ΥΓ.1 Οι ΗΠΑ ήδη προσχωρούν, έστω και με διστακτικά βήματα. σε μια τέτοια επιλογή. Η αναβάθμιση της Σούδας και κυρίως η βάση της Αλεξανδρούπολης – που τόσο “ενοχλεί” την Άγκυρα – δείχνει ότι η Ουάσιγκτον αρχίζει να κατανοεί πια, ότι έχει χάσει την Τουρκία οριστικά.
Το διπλωματικό κατεστημένο των ΗΠΑ προσπαθεί ακόμα να “κρατήσει” την Τουρκία. Αλλά το αμυντικό κατεστημένο προετοιμάζεται ήδη για την “επόμενη μέρα”…
ΥΓ.2 Δεν έχει νόημα λοιπόν, η επίσημη Ελλάδα να ταυτίζεται με όσους θέλουν να “κρατήσουν” την Τουρκία. Αλλά με όσους θέλουν να την παραμερίσουν. Πολύ περισσότερο που όλα δείχνουν ότι είναι ήδη “φευγάτη”…
ΥΓ.3 Κάποιοι έχουν αρχίσει ήδη να μας “προετοιμάζουν”, να δεχθούμε μερική άρση του εμπάργκο εξοπλισμών κατά της Τουρκίας. Τουλάχιστον να πάρουν την αναβάθμιση των F-16…
Δηλαδή, την ώρα που η Τουρκία δηλώνει ότι θα βοηθήσει ανοικτά τη Ρωσία να σπάσει το εμπάργκο των δυτικών κυρώσεων και να διασπάσει την Ευρώπη, η Δύση να την… εξοπλίσει κατά της Ελλάδας!
Αυτό ως “δυτική πολιτική” είναι μια – ακόμα – ανοησία!
Και ως “ελληνική πολιτική” είναι μια – πρωτοφανής – αυτοκτονία!
