Γιατί με κυβέρνηση ΣΥΡΙΖΑ θα χρειαστούμε αργά ή γρήγορα Πιστοληπτική Γραμμή Πίστωσης ( ECCL).
Γράφει ο Γιάννης Θεοχάρης
Η συζήτηση για έξοδο της Ελλάδας από το Πρόγραμμα Δημοσιονομικής Προσαρμογής και Μεταρρυθμίσεων τον Αύγουστο του 2018 δεν θα είναι μια εύκολη υπόθεση όπως κάποιοι φαντάζονται ξεχνώντας πως η χώρα έχει δανειστεί 240 δισ ευρώ από τους Ευρωπαίους Εταίρους και το ΔΝΤ και υπέστη παράλληλα μείωση της καθαρής παρούσης αξίας του χρέους κατά 105 δισ ευρώ. Όλα αυτά μαζί με το PSI plus του Δεκεμβρίου του 2012, τις μειώσεις επιτοκίων του Μαρτίου 2011 και την εφαρμογή βραχυπρόθεσμων μέτρων για το χρέος τον Μάιο του 2016.
Όπως γίνετε κατανοητό η Ελλάδα έχει λάβει το μεγαλύτερο πακέτο βοήθειας που έχει λάβει ποτέ χώρα του πλανήτη, ενώ παράλληλα κλήθηκε να εφαρμόσει ένα ιδιαίτερα επίπονο και εμπροστοβαρές πρόγραμμα δημοσιονομικής προσαρμογής και μεταρρυθμίσεων. Πόσο εύκολη λοιπόν, είναι η έξοδος μιας χώρας από το Μνημόνιο και η επιστροφή της στις αγορές μετά από τρία προγράμματα προσαρμογής, κουρέματα- αναδιαρθρώσεις χρέους και πλημμελής εφαρμογή των διαρθρωτικών μεταρρυθμίσεων που θα της έδιναν την δυνατότητα πλήρους μεταστροφής του παραγωγικού μοντέλου ανάπτυξης ;
Η χώρα τον Αύγουστο του 2018 θα πρέπει να επιλέξει μεταξύ τριών επιλογών: 1) Πλήρης επιστροφή της χώρας στις αγορές χωρίς την ύπαρξη οποιουδήποτε προγράμματος στήριξης παρά μόνο με την ύπαρξη ενός κεφαλαιακού αποθέματος (capital buffer), 2) Tην υπογραφή ενός νέου Μνημονίου χρηματοδοτικής υποστήριξης 3) Την χρήση προληπτικής γραμμής στήριξης, που προβλέπει ο Μηχανισμός Χρηματοπιστωτικής Σταθερότητας (ESM), είτε απλής (PCCL) είτε ενισχυμένης (ΕCCL) για να υπάρχει προστασία κατά την έξοδό μας στις διεθνείς αγορές.
Η Ελλάδα σε καμία περίπτωση δεν θα πρέπει να βιαστεί να βγει στις αγορές χωρίς την υποστήριξη ενός προγράμματος στήριξης προληπτικής μορφής. Τώρα θα παραθέσουμε μερικούς από τους λόγους αυτούς.
⦁ Οι χώρες που βγήκαν απευθείας στις αγορές με την λήξη του προγράμματός τους όπως η Κύπρος, η Ιρλανδία και η Πορτογαλία είχαν ξεκινήσει τις δοκιμαστικές εξόδους στις αγορές τουλάχιστον δύο χρόνια πριν από την λήξη του Μνημονίου τους. Αυτό τους επέτρεψε την δημιουργία ισχυρού κεφαλαιακού αποθέματος για την κάλυψη των δανειακών τους αναγκών για τουλάχιστον δύο χρόνια μετά την λήξη του οικονομικού προγράμματος.
⦁ Όλες οι προηγούμενες χώρες δεν είχαν ιστορικό πλημμελούς εφαρμογής μεταρρυθμίσεων, το χρέος τους δεν χρειάστηκε κούρεμα, δεν είχαν την ανάγκη δεύτερου προγράμματος ούτε αποκόπηκαν για τόσο μεγάλο χρονικό διάστημα από τις χρηματαγορές.
⦁ Η Ελλάδα λόγο του κουρέματος και της μεταφοράς του χρέους από τον ιδιωτικό τομέα στον δημόσιο τομέα ( Κράτη-μέλη ΕΕ και ΔΝΤ), έπαψε να έχει διαπραγματεύσιμες και εμπορικά ελκυστικές σειρές κρατικών ομολόγων. Απαραίτητη προϋπόθεση για μια πλήρη επιστροφή στις αγορές είναι η δημιουργία σειρών διαπραγματευσιμών ομολόγων και μάλιστα μακροπρόθεσμων που θα βοηθήσουν στην ομαλοποίηση της καμπύλης ομολόγων και στην αποτύπωση του ρίσκου χώρας σε περίπτωση εξόδου από το Μνημόνιο.
⦁ Οι πρώτες απόπειρες εξόδου της Ελλάδας στις αγορές το 2014 και 2017, αν και στέφθηκαν με σχετική επιτυχία δεν συγκέντρωσαν το ενδιαφέρον της μεγάλης πλειοψηφίας τον μακροπρόθεσμων και θεσμικών επενδυτών , αλλά αντίθετα έγιναν ιδιαίτερα ελκυστικά για τα κερδοσκοπικά κεφάλαια βραχυχρόνιας τοποθέτησης.
⦁ Πολλοί προκρίνουν το κεφαλαιακό απόθεμα σε αντίθεση με την προληπτική γραμμή πίστωσης ως μια παρόμοια λύση. Αυτό είναι τελείως λάθος. Θα μπορούσαμε να βγαίνουμε στις αγορές και να ζητάμε μικρότερα ποσά και με καλύτερο επιτόκιο έχοντας την προστασία της γραμμής στήριξης και δημιουργώντας με άνεση το μαξιλάρι ασφαλείας για πλήρη επιστροφή στις αγορές το 2020.
⦁ Η πιστοληπτική αξιολόγηση της χώρας ως προς τα ομόλογα από τους οίκους αξιολόγησης είναι στην κατηγορία κερδοσκοπικά και υψηλού κινδύνου, πράγμα που θα αυξήσει τις πιέσεις σε περίπτωση επιδείνωσης του κλίματος στις διεθνείς αγορές ομολόγων. Σε καμία περίπτωση, οι τρεις προηγούμενες χώρες σε Μνημόνιο δεν βγήκαν στις αγορές με την αξιολόγηση τους σε απόσταση μεγαλύτερη των 2 βαθμίδων από την κατηγορία επενδυτική. Αυτό θα αυξήσει ανά πάσα στιγμή και απότομα το κόστος δανεισμού της Ελλάδας που απέχει 5 βαθμίδες από την επενδυτική βαθμίδα για τα ομόλογά της.
⦁ Το χρέος της Ελλάδας δεν έχει λάβει θετική έκθεση από το ΔΝΤ το οποίο εξακολουθεί να το θεωρεί μη βιώσιμο. Αυτό θα το λάβουν πολύ σοβαρά υπόψη οι αγορές και μπορεί να έχει πολύ επικίνδυνες επιπτώσεις στο κόστος δανεισμού της χώρας.
⦁ Η Ελλάδα θα πρέπει να αποδείξει έμπρακτα ότι δεν πρόκειται να γυρίσει εκ νέου στην σπατάλη και τις κακές πρακτικές του παρελθόντος, μέσα από την δημιουργία ενός μεταρρυθμιστικού προγράμματος δεκαετούς διάρκειας που θα εγγυάται την συνεχή συμμόρφωση της χώρα με τις βέλτιστες διεθνώς πρακτικές δημοσιονομικής και χρηματοοικονομικής διαχείρισης.
Σας αντιληφθούμε ως χώρα ότι η επιστροφή στο 2009, την εποχή της δημοσιονομικής εκτροπής και τον ελλειμμάτων, δεν θα συμβεί. Με ή χωρίς γραμμή πίστωσης η χώρα θα κληθεί να συνεχίσει υπό την επιτήρηση της ΕΕ-ΔΝΤ να τηρεί την δημοσιονομική πειθαρχία και την συνέχιση των μεταρρυθμίσεων που είναι απαραίτητές για την παραμονή μας στην Ευρωζώνη. Οι κυβερνώντες θα πρέπει να ξέρουν ότι η χώρα και ο λαός αυτός πλήρωσαν ακριβά τις πολιτικές ακροβασίες μεταξύ λαϊκισμού και ρεαλισμού.
