Δημογραφικές αλχημείες!

Γράφει ο Κωνσταντίνος Μανίκας, σύμβουλος επιχειρήσεων – συγγραφέας

Το δημογραφικό ήταν, είναι και θα παραμείνει ένα από τα πιο σημαντικά ζητήματα της χώρας. Ένα θέμα υπαρξιακής υπόστασης για το ελληνικό έθνος, με καίριες κοινωνικές και οικονομικές. Το πρόβλημα είναι γνωστό, εδώ και δεκαετίες, την εξέλιξη του ήδη τη βιώνουμε με τη μείωση του πληθυσμού και το ερώτημα που πάντα τίθεται είναι αν μπορούμε να πράξουμε κάτι ώστε να αναστραφεί αυτή η τάση.

Οι επιμέρους επιδοματικές πολιτικές αποτελούν μια οικονομική διευκόλυνση αλλά όχι βασικό κίνητρο. Τα μέτρα που κάνουν ευκολότερη την καθημερινότητα των νέων ζευγαριών, όπως η ευελιξία στο ωράριο εργασίας, οι πρόσθετες υπηρεσίες ώστε οι γονείς να διαθέτουν περισσότερο χρόνο κι άνεση κινήσεων και τα παιδιά χώρους να απασχολούνται χωρίς επιβάρυνση του οικογενειακού προϋπολογισμού, αποτελούν το πρώτο επίπεδο αναγκαίας στήριξης στη δημιουργία οικογένειας, ειδικά υπό τις τωρινές εξαιρετικά δυσχερείς συνθήκες.

Είναι γεγονός, επιστημονικά αποδεδειγμένο, ότι όσο οι κοινωνίες προοδεύουν και ευημερούν, τόσο η δημιουργία οικογένειας περνά σε δεύτερη μοίρα και ο αριθμός των γεννήσεων κατρακυλά σε επίπεδα κάτω από το ελάχιστα απαραίτητο για τη μη πληθυσμιακή συρρίκνωση. Δεν χρειάζεται εκτενής ανάλυση του φαινομένου, αλλά είναι κατανοητό, ότι τόσο για λόγους ατομικούς που αφορούν τις προτεραιότητες του σύγχρονου ανθρώπου και την “αναστάτωση” που φέρνει ένα παιδί, όσο και για κοινωνικούς που έχουν να κάνουν με τις υψηλότερες απαιτήσεις διαβίωσης ή προαπαιτούμενα ελάχιστου αποδεκτού επιπέδου ζωής, στις οποίες δεν είναι εύκολο να ανταποκριθούν οι περισσότεροι έχοντας πάνω από ένα τέκνο, τα ζευγάρια σπάνια πλέον επιλέγουν τις πολυμελείς οικογένειες.

Η νοοτροπία λοιπόν δεν είναι κάτι που αλλάζει με οικονομικές παρεμβάσεις, ούτε γενικότερα με πολιτικές επιλογές. Η κουλτούρα της κοινωνίας, σε κάθε ιστορική περίοδο, διαμορφώνεται αλλά και σταθερά, κατόπιν παγιώνεται, και πολύ αργότερα εφόσον προκύψουν νέα δεδομένα που θα την επηρεάσουν μπορεί να κινηθεί προς άλλη κατεύθυνση.

Αυτή τη στιγμή βρισκόμαστε στη φάση της παγίωσης ενός αξιακού πλαισίου που θέτει την οικογένεια σε δεύτερη μοίρα. Μπορούμε και πρέπει να στηρίζουμε έμπρακτα όσους επιμένουν να υποστηρίζουν τον θεσμό αλλά πρέπει να κατανοήσουμε ότι το λυπηρό γεγονός του δημογραφικού προβλήματος κατέληξε μια “νομοτέλεια” της εξελικτικής πορείας του σύγχρονου ανθρώπου.

Η βραχυπρόθεσμη απάντηση βρίσκεται σίγουρα και στις κρατικές ενισχυτικές πολιτικές. Η μακρππρόθεσμη απάντηση είναι αξιακή γι’ αυτό και θα αργήσει να έρθει, αν αυτό συμβεί ποτέ. Σίγουρα πάντως μέρος της λύσης δεν είναι η στρουθοκαμηλική αντίληψη ότι οι αθρόες μεταναστευτικές ροές από λαούς που έχουν πλήρη αντίθεση με το δυτικό τρόπο ζωής και επιθυμούν την ανατροπή, είναι ικανές να μπολιάσουν με συνεκτικό τρόπο την Ελλάδα κι όλες τις ανεπτυγμένες δυτικές χώρες.

Όσοι μάλιστα φέρνουν ως παραδείγματα τους Αλβανούς μετανάστες, αγνοούν ή συνειδητά αποκρύπτουν ότι το μεγάλο μέρος εκείνων των μεταναστών θέλησαν από την πρώτη στιγμή να τιμήσουν τον τόπο που τους φιλοξένησε, να ασπαστούν βασικές κοινωνικές και δημοκρατικές αξίες και να ευημερήσουν μέσα στο υπάρχον πλαίσιο.

Αντίθετα, μοιάζει με δημογραφική αλχημεία, μη πιστευτή και λειτουργική, να θεωρούμε ότι άνθρωποι με σαφή αξιακή αντίθεση που κατακρίνουν και ενίοτε μάχονται και δυναμικά ενάντια στις δυτικές αντιλήψεις, θα αποτελέσουν δυναμικό κομμάτι της αναγέννησης του ελληνικού έθνους.