Από την Γυναίκα, με την Γυναίκα, για την Γυναίκα!

Γράφουν οι:

Ανατολή Π. Κωνσταντινίδου, Αντιδήμαρχος Πολιτισμού και Τουρισμού του Δήμο Πυλαίας-Χορτιάτη, Δημοτ. Σύμβουλος με την Παράταξη του Δημάρχου κύριου Ιγνάτιος Καϊτεζίδης, Απόφοιτη του Τμήματος Επιστημών Προσχολικής Αγωγής και Εκπαίδευσης του ΑΠΘ με Μεταπτυχιακές Σπουδές στη Δημόσια Διοίκηση και Εκπαίδευση του Πανεπιστημίου Νεάπολις και στην Εκπαίδευση Ενηλίκων-Δια Βίου Μάθηση του Πανεπιστημίου Μακεδονίας

ΧρυσήΟυρανία (Ράνια) Παπαδοπούλου, Οικονομολόγος και Επιχειρηματίας

Μαγδαληνή (Μάγδα) Βόσσου, Τελειόφοιτη Αγγλικής Γλώσσας και Φιλολογίας στο Ομώνυμο Τμήμα του Εθνικού και Καποδιστριακού Πανεπιστήμιο Αθηνών, Καθηγήτρια Αγγλικών, Ιδιωτική Υπάλληλος και Ενεργή Πολίτης

Mπακογιάννη Μαρία, Διεθνολόγος, Παν. Αιγαίου Tμήμα Μεσογειακών Σπουδών, Κατεύθυνση των Διεθνών Σχέσεων και Οργανισμών, Παν. Παντείο: Δίπλωμα πάνω στην Πολυπολιτισμικότητα και Ιδιωτική Υπάλληλος

Μαρκόπουλος Χ. Θωμάς, Επικοινωνιολόγος και Ραδιοφωνικός Παραγωγός

Η 8η Μαρτίου ανακηρύχθηκε από τα κράτη μέλη του ΟΗΕ το 1977 ως Παγκόσμια Ημέρα για τα δικαιώματα των γυναικών και την παγκόσμια ειρήνη. Μια ημέρα που σηματοδοτεί τους αγώνες των γυναικών για τη μόρφωση και την ψήφο τους. Σ’ έναν κόσμο καθαρά ανδροκρατούμενο η γυναίκα στο πέρασμα των χρόνων κατάφερε να διεκδικήσει και να πετύχει αρκετά. Όλα αυτά όμως που πέτυχε δεν ήρθαν αβίαστα, χωρίς κόπο.

Τα αγαθά κόποις κτώνται

Η γυναίκα, οι γυναίκες κατάφεραν και άλλαξαν ριζικά τη θέση τους από την αρχαιότητα μέχρι και σήμερα μοχθώντας. Ενώ αρχικά ζούσαν στη σκιά του ανδρικού φύλου εδραίωσαν τη θέση τους σημαντικά και απέκτησαν θεμελιώδη δικαιώματα περνώντας σχεδόν θα μπορούσαμε να πούμε από “σαράντα κύματα”. Όλη αυτή η διαδρομή τους μέχρι και σήμερα δείχνει ότι έχουν όλα τα εχέγγυα για να πρωταγωνιστούν στην ελληνική κοινωνία.

Ένα πρόσωπο, πολλοί ρόλοι

Τόσοι πολλοί οι ρόλοι της σύγχρονης γυναίκας μητέρα, σύζυγος, εργαζομένη, φίλη η οποία παλεύει για τα αυτονόητα και προσπαθεί να αποδείξει τα αυταπόδεικτα. Γυναίκες που διακρίνονται σε οποιοδήποτε επάγγελμα, γυναίκες καριέρας, γυναίκες στην πολιτική με τίτλους και διακρίσεις οι οποίες προσπαθούν να ανταπεξέλθουν ισάξια σε όλους τους ρόλους. Δυστυχώς όμως καλούνται λόγω πολλών στερεοτύπων που επικρατούν μέχρι και σήμερα να υπερβάλουν εαυτόν για να πείσουν ότι μπορούν και ότι αξίζουν.

“Τα τετραθέμελα του κόσμου τούτου: ψωμί, κρασί, φωτιά, γυναίκα.” Νίκος Καζαντζάκης

Σε μια άλλη εποχή αρκετά μακρινή ευτυχώς υπήρχαν κάποιοι που έβλεπαν τη γυναίκα ως πυλώνα βασικό της κοινωνίας. Αναγνώριζαν την αξία του γυναικείου φύλου. Το θέμα πλέον δεν είναι η αναγνώριση γιατί η γυναίκα την κατέκτησε με τη δυναμική της παρουσία, την αντοχή, την υπομονή και την επιμονή της. Τα “διαπιστευτήρια” τους οι γυναίκες τα έχουν καταθέσει εδώ και χρόνια. Αυτό που προέχει τώρα είναι να έχει την ίδια αφετηρία εκκίνησης με τον άντρα και να μην χρειάζεται μαραθώνιος για να πείσει ότι μπορεί και να ηγείται σε θέσεις που κάποτε ήταν αποκλειστικά και μόνον ανδροκρατούμενες.

Τιμούμε όλες τις γυναίκες μαχήτριες της ζωής την 8η Μαρτίου και δεν ξεχνούμε όλες τις γυναίκες που δολοφονήθηκαν από τους άντρες συντρόφους και συζύγους που δεν άντεξαν τη γυναίκα ελεύθερη να διεκδικεί.

Ανατολή Π. Κωνσταντινίδου, Αντιδήμαρχος του Δήμο Πυλαίας-Χορτιάτη

Είναι γεγονός αναμφισβήτητο ότι η τωρινή πληθωριστική και ενεργειακή κρίση απαιτεί ριζικές αλλαγές στον τρόπο με τον οποίο λειτουργεί μια επιχείρηση. Οι επιχειρήσεις έχουν ανάγκη από ικανούς ηγέτες, που να μπορούν να εμπνεύσουν, με χαρακτηριστικά όπως η υψηλή κοινωνική νοημοσύνη, υπευθυνότητα, ανθεκτικότητα, ικανότητα στην επίλυση προβλημάτων, ορθολογική λήψη αποφάσεων και ενισχυμένα δημοκρατικά αντανακλαστικά. Χρειαζόμαστε περισσότερες ηγέτιδες στο επιχειρείν, διότι το γυναικείο ηγετικό ταλέντο αποτελεί μια σοβαρή πρόκληση για τις σύγχρονες επιχειρήσεις, αλλά και των οικονομιών, αφού η συνεισφορά του είναι ιδιαίτερα σημαντική, παρόλο που αναγνωρίζεται ελάχιστα.

Σύμφωνα με διεθνείς έρευνες, μόλις το 25% των επιχειρήσεων παγκοσμίως διοικείται από γυναίκες. Παρόλο που η γυναίκες εργάζονται εξίσου σκληρά με τους άνδρες και δεν υστερούν σε προσόντα, ίσως και να υπερτερούν ελαφρά των ανδρών, το χάσμα στον επιχειρηματικό τομέα μεταξύ ανδρών και γυναικών, παραμένει. Εξακολουθούν να υφίστανται οι ανισότητες μεταξύ των δύο φύλων, εμπόδια και περιορισμοί ιδίως στην άσκηση ηγεσίας. Στην Ελλάδα, συγκεκριμένα, το ποσοστό συμμετοχής των γυναικών που βρίσκονται σε ανώτατες διοικητικές θέσεις κατέγραψε μεγαλύτερη μείωση κατά 5 ποσοστιαίες μονάδες το 2022, στο 28% έναντι 33% το 2021, παραμένοντας ωστόσο στο δεύτερο υψηλότερο επίπεδο από το 2014. Επίσης, το ποσοστό των επιχειρήσεων που δεν απασχολούν καμία γυναίκα σε ανώτατη διοικητική θέση κατέγραψε αύξηση στο 22% έναντι 13% το 2021. Η αλήθεια είναι ότι δεν μένουμε εμβρόντητοι, αν κάποιος κάνει μια έρευνα θα ανακαλύψει ότι η Ελλάδα κατατάσσεται στην 100η θέση στον Παγκόσμιο Δείκτη Ισότητας των Φύλων (Gender Gap Index), του Παγκόσμιου Οικονομικού Φόρουμ για το έτος 2022. Αυτοί οι αριθμοί οδηγούν σε συμπεράσματα σχετικά με το πώς μπορεί να επέλθει αύξηση στη συμμετοχή του γυναικείου επιχειρείν όταν οι συνθήκες είναι αντίξοες και μη φιλικές για τη γυναίκα επιχειρηματία; Εντούτοις, καταγράφονται και σημαντικά βήματα προόδου, το ποσοστό των γυναικών που βρίσκονται σε θέσεις Chief Executive Officer (CEO) και Managing Director ανέρχεται στο 16%, έναντι 11% το προηγούμενο έτος Επιπλέον, το ποσοστό γυναικών σε θέσεις Chief Finance Officer (CFO) σημείωσε αύξηση της τάξεως των 4 ποσοστιαίων μονάδων, στο 36% εν σύγκρισει με το 2021 που το ποσοστό ανερχοταν στο 32%. Επίσης, το ποσοστό γυναικών σε ανώτατες διοικητικές θέσεις Ανθρώπινου Δυναμικού δεν σημείωσε άνοδο ή μείωση, παρέμεινε αμετάβλητο στο 21%, ενώ το ποσοστό των γυναικών σε θέσεις Chief Operating Officer (COO), σημείωσε μειωση κατά 5 ποσοστιαίες μονάδες, στο 14%. Επιπλέον, σχετικές μελέτες συμπεραίνουν ότι εάν επιτευχθεί η ισότιμη συμμετοχή των γυναικών σε θέσεις εξουσίας, το παγκόσμιο ΑΕΠ θα αυξηθεί κατά 28 τρισεκατομμύρια ετησίως, μέχρι το 2025.

Δυστυχώς, εν έτη του 2023, μετά από τόσους προσωπικούς αγώνες γυναικών για να διεκδικήσουν τα δικαιώματα τους, εγείρονται ερωτήματα για την υποεκπροσώπηση των γυναικών στις θέσεις εξουσίας και για τα εμπόδια πρόσβασης στην χρηματοδότηση. Η ισότητα των φυλών και η ισότιμη συμμετοχή των γυναικών σε θέσεις εξουσίας, σε θέσεις ηγετικές, αποτελεί, επομένως, μία σοβαρή πρόκληση για τις σύγχρονες και μελλοντικές συνθήκες των επιχειρήσεων για μία ισχυρή, ανθρωποκεντρική και δίκαιη κοινωνία στην εποχή της Βιομηχανίας 4.0. Το μέλλον στο επιχειρείν ανήκει δικαιωματικά στις γυναίκες και η μόνη λύση για να αποτινάξουμε γοργά τα στερεότυπα, είναι η άλλη αλλαγή της κουλτούρας της κοινωνίας και του καθενός από εμάς… ξεχωριστά!

Χρυσή – Ουρανία Παπαδοπούλου, Οικονομολόγος

Η μέρα της γυναίκας, μια γιορτή ορόσημο. Μια ημέρα που μας υπενθυμίζει τους αγώνες των γυναικών και όσα κατέκτησαν μέσω αυτών αλλά παράλληλα μας υπενθυμίζει τις δυσκολίες που ακόμα αντιμετωπίζουν οι γυναίκες. Παρ’ όλα αυτά, αυτή η μέρα είναι ένας ακόμα λόγος για να γιορτάσουμε όσα έχουν καταφέρει οι πρόγονοι μας αλλά και όσα μπορούμε να κατακτήσουμε εμείς. Από την απόκτηση δικαιώματος ψήφου μέχρι και το πρόσφατο #Metoo έχουμε πολλά για τα οποία πρέπει να είμαστε υπερήφανες και υπερήφανοι. Σίγουρα η 8η Μαρτίου δεν πρέπει να είναι η μόνη μέρα που γιορτάζουμε τις γυναίκες, ας είναι όμως μια μέρα που θα τιμήσουμε παραπάνω όλες εκείνες τις γυναίκες , μητέρες, συντρόφους, εργαζόμενες, φοιτήτριες και μαθήτριες για τον καθημερινό τους αγώνα ενάντια στις κοινωνικό-ταξικές αντιξοότητες. Εύχομαι από εδώ και πέρα περισσότερη χαρά , αγάπη και υπερηφάνεια για το γυναικεία φύλο και λιγότερες τραυματικές εμπειρίες.

Μαγδαληνή Βόσσου, Τελειόφοιτη Αγγλικής Γλώσσας και Φιλολογίας ΕΚΠΑ

Η Παγκόσμια Ημέρα της Γυναίκας γιορτάζεται στις 8 Μαρτίου από το 1977 όπου και θεσπίστηκε. Με απόφαση του Ο.Η.Ε αυτή η μέρα θεσπίστηκε για να αναδείξει τα προβλήματα και να υπερασπιστεί τα δικαιώματα της γυναίκας. Ακόμα και σήμερα ο αγώνας των γυναικών είναι μεγάλος, προκειμένου να επέλθει η ισότητα. Να σημειωθεί βέβαια πως υπάρχει μια θετική εξέλιξη καθώς βλέπουμε όλο και περισσότερο την γυναίκα στο προσκήνιο παρά στο παρασκήνιο. Γυναίκες πολιτικοί, γυναίκες επιχειρηματίες, γυναίκες σύμβολα (και δεν αναφέρομαι μόνο σε αυτές που κατάφεραν να καταπιαστούν με κάτι το εφευρετικό αλλά και σε αυτές που ανταπεξήλθαν σαν ήρωες στα προβλήματα της καθημερινότητας). Γυναίκες που αποτέλεσαν την αφορμή για την έναρξη φιλοσοφικών συζητήσεων. Γυναίκες που εξυμνήθηκαν μέσω των ποιημάτων τους. Διαβάστηκαν, βραβεύτηκαν και μένουν χαραγμένες με κάτι τόσο δα κομμάτια στίχων στην καρδιά μας. Περίεργα όν. Με περίπλοκο ψυχισμό αλλά και συνάμα αξιοζήλευτο.

Mπακογιάννη Μαρία, Διεθνολόγος και Ιδιωτική Υπάλληλος

Δεδομένου ότι το 51-52% του πληθυσμού της Ελλάδας είναι γυναίκες, είναι άξιο απορίας γιατί αυτό δεν αντικατοπτρίζεται στην πολιτική ζωή. Πολύ μεγάλο ενδιαφέρον παρουσιάζουν τα αποτελέσματα των τελευταίων εκλογών του 2019: Στις Ευρωεκλογές του Μαΐου 2019, από τον συνολικό αριθμό των 21 εδρών στο Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο που αναλογούν στην Ελλάδα, μονάχα 5 καλύφθηκαν από γυναίκες (ποσοστό περίπου 23,8%) Στις Περιφερειακές εκλογές Μαΐου-Ιουνίου 2019, μονάχα σε 1 από τις 13 Περιφέρειες εξελέγη γυναίκα Περιφερειάρχης. Στις Δημοτικές εκλογές Μαΐου-Ιουνίου 2019, από τους 332 Δήμους της ελληνικής επικράτειας, μόνο σε 19 εξελέγησαν γυναίκες Δήμαρχοι (ποσοστό περίπου 6%). Αξίζει να επισημανθεί ότι 3 από τις γυναίκες που αναδείχθηκαν στο δημαρχιακό αξίωμα εντοπίζονται στην περιοχή των Κυκλάδων (συγκεκριμένα στους Δήμους Κέας, Σίφνου και Φολεγάνδρου).

Από τις εθνικές εκλογές του Ιουλίου του 2019 προέκυψε ότι συνολικά 58 γυναίκες βρίσκονται στη σύνθεση της Ελληνικής Βουλής αποτελώντας 19-20% του σώματος. Συγκεκριμένα, γυναίκες είναι το 14,5% των βουλευτών που εκλέγονται με τη Ν.Δ., το 27% των βουλευτών που εκλέγονται με τον ΣΥ.ΡΙΖ.Α./Π.Σ., το 18% όσων εκλέγονται με το ΠΑ.ΣΟ.Κ./ΚΙΝ.ΑΛ., το 33% όσων εκλέγονται με το Κ.Κ.Ε., το 30% όσων εκλέγονται με την ΕΛΛΗΝ.ΛΥΣΗ και το 44,5% όσων εκλέγονται με το ΜΕΡΑ25. 9 μόνο γυναίκες (συνολικά από το 2019 μέχρι σήμερα) ανέλαβαν θέση στο κυβερνητικό σχήμα. Το πώς και το γιατί παρατηρείται αυτή η στρέβλωση στην εκπροσώπηση του πληθυσμού, δεν απαντιέται εύκολα μάλλον. Αξίζει πάντως να δούμε τα αποτελέσματα μιας πρόσφατης (2019) πανελλαδικής έρευνας του Κέντρου Ερευνών για Θέματα Ισότητας. Περίπου το 92% υποστηρίζει ότι οι γυναίκες μπορούν να καταξιωθούν στις δομές λήψης πολιτικών αποφάσεων και είναι σύμφωνο με την εκλογή γυναίκας σε θέση πολιτικής ευθύνης. Ποσοστό άνω του 60% δήλωσε ότι έχει ψηφίσει γυναίκες σε εκλογικές διαδικασίες και, μάλιστα, μεγαλύτερη εμπιστοσύνη εκφράζεται σε γυναίκες παρά σε άνδρες πολιτικούς.

Η πλειοψηφία του δείγματος (άνω του 70%) θεωρεί ότι υπάρχει έλλειμμα δημοκρατίας, αν δεν συμμετέχουν οι γυναίκες στην πολιτική. Η μεγάλη όμως πλειοψηφία των γυναικών (90%) δεν έχει σκεφτεί την ενασχόληση με την πολιτική… Ως βασικότεροι ανασταλτικοί παράγοντες για τη μειωμένη συμμετοχή των γυναικών στα πολιτικά δρώμενα καταγράφονται η αρνητική στάση του οικογενειακού περιβάλλοντος και η μη υποστηρικτική στάση των ηγετικών οργάνων και άλλων μελών του κόμματος και τη στάση των ΜΜΕ (πάνω από 40%), ενώ ως κυριότερα εμπόδια για την εκλογή των γυναικών θεωρούνται η δυσπιστία λόγω φύλου (59%), η αντίληψη ότι η πολιτική αποτελεί ανδροκρατούμενο περιβάλλον (42%), η έλλειψη χρόνου για προεκλογικό αγώνα λόγω οικογενειακών υποχρεώσεων (26%) κ.ά.

Σίγουρα ο ρόλος της γυναίκας στη σύγχρονη κοινωνία έχει αλλάξει και συνεχίζει να αλλάζει. Αλλά υπάρχει ακόμα πολύς δρόμος. Δεν έχει να κάνει μόνο με υποχρεωτικές ποσοστώσεις ή με πολιτικές περί ισότητας ή διαφορετικότητας – αυτά αποτελούν το μέσο “πίεσης” και πρέπει να υπάρχουν, όμως δεν αποτελούν την λύση. Η λύση έχει να κάνει με αλλαγή κουλτούρας, την οποία βοηθούν και πρακτικές για την ενίσχυση της συμμετοχής των γυναικών στην πολιτική. Η Ισλανδία και η Σουηδία έχουν ίσο αριθμό γυναικών και ανδρών βουλευτών και τα αποτελέσματα είναι πολύ θετικά. Μήπως ήρθε η ώρα να αναρωτηθούμε αν οι γυναίκες είναι καλύτερες βουλευτές, υπουργοί, δήμαρχοι κλπ από τους άνδρες; «Είμαι απολύτως βέβαιος ότι για δύο χρόνια, αν κάθε έθνος στη γη διοικούνταν από γυναίκες, θα βλέπατε μια σημαντική βελτίωση σε όλα τα επίπεδα σχεδόν σε όλα… το βιοτικό επίπεδο και τα αποτελέσματα». Μπάρακ Ομπάμα. Ερευνες δείχνουν ότι οι γυναίκες σε θέσεις ευθύνης διαχειρίζονται πιο αποτελεσματικά τις κρίσεις της κοινωνικής, πολιτικής και οικονομικής πραγματικότητας. Σε έναν κόσμο που διοικείται από άνδρες για άνδρες, ναι, οι ηγέτιδες είναι πιο ικανές.

Και αφού λοιπόν, έφτασε η εποχή που έχουμε την Πρώτη Γυναίκα Πρόεδρο της Ελληνικής Δημοκρατίας, θα μπορούσε να ισχυριστεί κανείς ότι η θέση των Γυναικών στη δημόσια σφαίρα στην Ελλάδα του 2023 έχει ανέβει σκαλοπάτια. Με βοηθήμτα μεν, αλλά ανέβηκε και οφειλουμε ολες και ολοι να ανεβει κι άλλο… Πως όμως να μεταφράσει κανείς το γεγονός ότι στις θέσεις μάχης, στις θέσεις από τις οποίες λαμβάνονται πραγματικές αποφάσεις, όπως είναι αυτές στην αυτοδιοίκηση, και όχι σε αυτές με συμβολικό ρόλο, οι γυναίκες κρατούν τα πρωτεία της μειοψηφίας; Έχουμε 2023 και η πολιτική δεν έχει πολλές γυναίκες. Καθόλου ενθαρρυντικό για την κοινωνία, την οικονομία, την πατρίδα. Ας κάνουμε την ”Αλλαγή Παραδείγματος” που λέει και αναλύει συχνά και ορθά ο καλος φίλος Στέφανος Θ. Παραστατίδης (Γιατρός και Πολιτικός). Προχωρήστε φιλοπρόοδα, λοιπόν, ψηφίστε εκείνη και για εκείνη. Αν κάποιος ρωτήσει γιατί, μη διστάσετε να απαντήσετε σύντομα: Επειδή είναι Κοπέλα, διότι είναι Γυναίκα. Είναι τόσο καλός και ορθός λόγος… όσο κανένας άλλος. Για την Κοινωνία και την Πατρίδα. Δεν νομίζετε; Πάμε! ”If all of the kings had their queens on the throne…”!