Αν ήταν το δικό μου παιδί…

Γράφει ο Σωτήρης Χήνος

Αυτή τη φωτογραφία, καθώς και παραλλαγές αυτής, τη συναντώ συχνά στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης, τόσο στην περίπτωση του δράστη των Γλυκών Νερών, όσο και σε άλλες πρόσφατες περιπτώσεις (βλ. πχ Λιγνάδης)…

Αντιλαμβάνομαι ότι μια κοινωνία, αισθάνεται αποστροφή απέναντι σε στυγερά εγκλήματα (πχ παιδεραστία, δολοφονία) και ενεργοποιούνται και αντανακλαστικά που σχετίζονται με την εκδίκηση, τη σκληρή τιμωρία, την άσκηση βίας στον δράστη, την επιβολή αντιποίνων. Άλλωστε, σε τέτοιες περιπτώσεις, ξαναέρχονται στο φως παρωχημένες αντιλήψεις περί επαναφοράς της θανατικής ποινής ή στην καλύτερη, επιβολής του γνωστού ρητού….“όταν λέμε ισόβια, εννοούμε ισόβια”... Και το βασικό επιχείρημα που ακούγεται είναι το…“αν ήταν το δικό σου παιδί, τι θα έκανες;”...

Αν ήταν το δικό μου παιδί, θα ήθελα να πάρω ένα μαχαίρι, να κλείσω τον δράστη σε ένα δωμάτιο και τον πετσοκόβω για ώρες μέχρι να χάσει όλο του το αίμα διατηρώντας ταυτόχρονα τις αισθήσεις του. Τόσο απλά. Αυτός είναι όμως και ο λόγος που οι σύγχρονες κοινωνίες, δεν θα μου ανάθεταν ποτέ την απόδοση της δικαιοσύνης. Δεν δικάζουν οι συγγενείς, γιατί δεν δικάζουμε βάση του θυμικού, αλλά βάση του νόμου. Δικαστές, με όσο το δυνατόν πιο ψυχρή λογική, τυφλοί και κουφοί στα κελεύσματα της κοινωνίας, είναι το πρότυπο των λειτουργών της δικαιοσύνης…Καλώς ή κακώς. Μάλλον καλώς…

Και όταν εφαρμοστεί ο νόμος, ο όποιος δράστης μεταφέρεται όχι σε τόπο βασανιστηρίων αλλά σε σωφρονιστικό κατάστημα. Για να σωφρονιστεί. Να μετανιώσει, να αντιληφθεί το μέγεθος της αντικοινωνικής του συμπεριφοράς, να ξαναγίνει υγιές κύτταρο της κοινωνίας και να επιστρέψει ξανά σε αυτήν. Έτσι γίνεται στις φυλακές; Αφελείς δεν είμαστε, όμως έτσι θέλουμε να γίνεται. Αυτός είναι ο διαχρονικός στόχος, όχι η επιβολή της θανατικής ποινής από έγκλειστους μαστροπούς, που θα αναλάβουν τον ρόλο που αρνείται να αναλάβει η πολιτεία – λόγω σχετικής εμπειρίας -.

Είναι βέβαιον ότι τα μέσα κοινωνικής δικτύωσης προσφέρονται στο να εκφράσει κανείς μύχιες αντιλήψεις που φροντίζει να τις λουστράρει σε επίπεδο Live κοινωνικών συναναστροφών. Άρα από τη φύση τους, υποβοηθούν την ακρότητα του λόγου και της έκφρασης. Δεν θα ήταν όμως κακό, να προσπαθούν όλοι – ή έστω οι πλέον υγιώς σκεπτόμενοι – να επιβαλλουν στον εαυτό τους ένα πλαίσιο αυτοσυγκράτησης…

Άλλωστε, τα συνταγματικά δικαιώματα αφορούν τους πάντες, από τον φονιά και τον παιδεραστή, μέχρι τον απεγνωσμένο μετανάστη. Όχι μόνο όσους αντιμετωπίζουμε με φιλική προδιάθεση. Και δεν χρειάζεται να κάνεις 12 φόνους για να στα αναγνωρίσουμε…