2020: Εθνικές και οικονομικές προκλήσεις σε ασταθές διεθνές περιβάλλον
Γράφει ο Κωνσταντίνος Μανίκας, Οικονομολόγος – Ψυχολόγος, Συγγραφέας
Κάθε χρόνια ξεκινά με την ελπίδα να αποδειχτεί καλύτερη από την προηγούμενη. Η Ελλάδα μπορεί να αφήνει πίσω της την αφόρητη μνημονιακή φάση αλλά ο δρόμος που ανοίγεται μπροστά της κρύβει πολλές εθνικές και οικονομικές παγίδες. Γι’ αυτό και όσοι θεωρούν τις εκλογές ως χρήσιμο πολιτικό εργαλείο, μέσα στο συγκεκριμένο κρίσιμο πλαίσιο, καλό θα κάνουν να το ξανασκεφτούν.
Η χώρα αναζητεί την αναπτυξιακή εκτίναξη και τη μετουσίωση του θετικού εγχώριου κλίματος σε σταθερή επενδυτική ορμή. Οι φορολογικές ελαφρύνσεις, η συνέχιση των μεταρρυθμίσεων και και της ψηφιοποίησης της κρατικής λειτουργίας, μαζί με το χαμηλό κόστος δανεισμού και τον σταδιακό εξορθολογισμό των κόκκινων δανείων, συνεπικουρούν ώστε να εμπεδωθεί το αίσθημα οριστικής αλλαγής σελίδας στην αγορά.
Όμως η κατάσταση δεν είναι τόσο ιδανική. Η Ελλάδα προσπαθεί να ορθοποδήσει τη στιγμή που οι διεθνείς συνθήκες δημιουργούν μεγάλα ερωτηματικά για το οικονομικό μέλλον.
Ο παγκόσμιος εμπορικός πόλεμος δείχνει να εξομαλύνεται αλλά παραμένει ασαφές το για πόσο θα διαρκέσει και πότε θα αναζωπυρωθεί και θα επεκταθεί, όσο οι λόγοι που τον ξεκίνησαν δεν έχουν εκλείψει.
Οι κεντρικές τράπεζες έχουν σχεδόν εξαντλήσει την νομισματική παρεμβατικότητα τους. Αρχικά οι ΗΠΑ και λίγο αργότερα η Ε.Ε. στήριξαν το πλάνο τους για έξοδο από την κρίση και στην ποσοτική χαλάρωση. Όμως πλέον τα φαινόμενα αποπληθωρισμού και αναιμικών ρυθμών ανάπτυξης πετούν το μπαλάκι των πρωτοβουλιών στα κράτη με θεόρατα θετικά ισοζύγια τρεχουσών συναλλαγών και υψηλά πλεονάσματα. Μόνο που τα επίπεδα δημοσίου χρέους είναι ακόμη τέτοια που η διστακτικότητα για παρεμβάσεις παραμένει.
Η ενεργοποίηση δημοσιονομικών παρεμβάσεων, που από την αρχή της κρίσης προτείνονταν ως χρήσιμο, πρόσκαιρο εργαλείο, μπορεί να τονώσει την κατανάλωση αλλά δεν πρόκειται να λύσει τον γόρδιο δεσμό της εποχής. Η παραγωγική μετάβαση προς την 4η βιομηχανική επανάσταση γεννά μια σειρά ζητημάτων που απαιτούν χρονικό περιθώριο και δομικές αλλαγές, η πορεία των οποίων θα συνδυαστεί με ένα ανασφαλές και αντίξοο περιβάλλον.
Αυτό το κλίμα καλείται να αντιμετωπίσει η Ελλάδα ενώ ταυτόχρονα οι διπλωματικές πιέσεις στην περιοχή μας γίνονται όλο και πιο ασφυκτικές. Από τη μια, τα ενεργειακά συμφέροντα στην Ανατολική Μεσόγειο κι από την άλλη η τουρκική προκλητικότητα που μέσω του μεταναστευτικού επιχειρεί να επιβάλλει τετελεσμένα στο Αιγαίο και όχι μόνο.
Δεν είναι λίγοι αυτοί που κατηγόρησαν τον Τσίπρα ότι ουσιαστικά αντάλλαξε την ακύρωση της νέας μείωση των συντάξεων με τις εθνικές παραχωρήσεις στο Σκοπιανό. Αυτό που εύλογα απασχολεί τους Έλληνες είναι μη τυχόν και οι εξελίξεις στα ελληνοτουρκικά χρησιμοποιηθούν από ορισμένους κύκλους επιρροής ως μοχλός εκβιασμού για την διατήρηση των θετικών προσδοκιών στο οικονομικό πεδίο. Και μετά την πληγή της συμφωνίας των Πρεσπών το κορμί της πατρίδας και η ψυχή μας δεν αντέχει και δεύτερη μαχαιριά.
